Abstract:
در فلسفۀ سیاسی متأخر، راهحلهای متعددی برای رهایی سوژۀ زنانه از سرکوب و نابرابری ارائه شده است. برای مثال، فمنیستهای پساساختارگرای فوکویی از امتناع دائمی زنان، فمنیستهای پسامدرن بودریاری از حادسازی امر واقع مردانه، فمنیستهای شالودهشکن پسااستعماری همانند اسپیواک از واکاوی دوگانههای حاکم بر عقلمحوری (لوگوسسنتریسم) مردانۀ استعماری، فمنیستهای پسامارکسیستی همانند سیلویا والبای از الحاق زنان به انقلاب سیاسی علیه سرمایهداری، فمنیستهای لیبرال متأخرـ همانند سوزان مولر اوکینـ از حقوق جهانشمول و... دفاع میکنند. در این میان، به نظر میرسد ژولیا کریستواـ متفکری که در مرز میان مدرنیسم و پسامدرنیسم در حرکت استـ راهحلی متفاوت برای مسئلۀ سوبژکتیویتة زن ارائه میکند که بنابر فرض نگارندگان مقاله، میتواند حاوی پیشنهادهای سازندهای برای جامعۀ ما در عصر حاضر باشد. بر این اساس، مقالۀ حاضر دو پرسش اصلی را طرح میکند: 1. راهحل کریستوا برای رهایی سوژۀ زنانه از سرکوب و نابرابری چیست؟ 2. این راهحل حاوی چه نتایج عملی و نظری برای جامعۀ ما در عصر حاضر است؟ به نظر میرسد ایدۀ نبوغ زنانه راهحل خاص کریستوا برای رهایی سوبژکتیویتۀ زن است که براساس آن زنانـ که بیش از مردان حاوی امر نشانهایاندـ میتوانند در امر نمادین مردانه مشارکت کنند و آن را به تعادل برسانند. همچنین، به نظر میرسد مهمترین نتایج این نظریه برای جامعۀ ما نیز بدین قرار است: 1. به جای تغییرات رادیکال یا مقاومت منفی میتوان از ایدۀ مشارکت خلاقانه سوژههای نشانهای زنانه در بافتار زبانیـ فرهنگی جامعه بهره برد؛ 2. مشارکت سیاسیـ اجتماعی زنان ایرانی مستلزم نادیدهانگاشتن نهاد خانواده، نقشمادری، و ارزشهای زنانه نیست. مقالۀ حاضر از چارچوب نظری منطق درونی برای بازخوانی کلیت اندیشۀ کریستوا بهره میبرد. روش مقاله هم هرمنوتیک زمینهمحور است.
Machine summary:
سوبژکتیویتۀ زن و رهایی در اندیشۀ ژولیا کریستوا: ایده ای برای مشارکت امر نشانه ای خلاق در عرصۀ عمومی نمادین محمدعلی توانا١*، فرزاد آذرکمند 2 چکیده در فلسفۀ سیاسی متأخر، راه حل های متعددی برای رهایی سوژة زنانه از سرکوب و نابرابری ارائه شده اسـت .
ایـن راه حل حاوی چه نتایج عملی و نظری برای جامعۀ ما در عصر حاضر است ؟ به نظر میرسد ایدة نبوغ زنانـه راه حـل خاص کریستوا برای رهایی سوبژکتیویتۀ زن است که براساس آن زنان ـ که بیش از مردان حاوی امر نشـانه ایاندــ میتوانند در امر نمادین مردانه مشارکت کنند و آن را به تعادل برسانند.
نمایندة برجسته این جریان سوزان مولر اوکین است که بـا وام گـرفتن وضـعیت اولیـه ١٠ جـان رالز١١، که در آن شهروندان برابر و آزاد در پس پردة جهل ١٢ دربارة اصول عدالت حاکم بر جامعه به اجماع همپوشان ١٣ میرسند١٤، تفاوت های میان زنان و مردان را نادیده میانگـارد و راه حلـی غایی برای رهایی زنان ، به مثابۀ انسان ـ را تسری حقوق جهـان شـمول (مردانـه ) بـه عـالم زنانـه میداند [٣٤،ص ٨٩].
مرحلۀ دوم : نبوغ زنانه راهی به سوی مشارکت فعالانه در امر نمادین مردانه مرحلۀ دوم راه حل کریستوا طرح ایده ای برای مشارکت زنان در زبان است .
Julia Kristeva Interviews, New York: Culumbia University Press.
Roudiez, New York: Culumbia University Press.
Roudiez, New York: Culumbia University Press.
Roudiez, New York: Culumbia University Press.
New York: Culumbia University Press.