Abstract:
اهلبیت(ع) نور واحد تلقی میشوند که در کنار ثقل اکبر قرار گرفته و تاکید میکنند که «حلال محمد(ص) حلال الی یومالقیامه و حرام محمد(ص) حرام الی یومالقیامه». سبک زندگی آنان برای تمام بشر تا قیامت الگوست و این مستلزم توجه به اصول حاکم بر این سیره طیبه میباشد. سوال مقاله حاضر این است که آیا در مطالعات سبک زندگی اهلبیت(ع)، مبانی و اصولی که موجب یکپارچگی و انسجام نتایج بشود، رعایت میشود؟ برای تبیین مسئله به روش تحلیل محتوای نظری آموزههای اهلبیت و دیدگاه بعضی از صاحبنظران دست یازیدهایم. این مقاله تعدادی از اصول کلی و بعضی از شاخصهای مغفول از سبک زندگی اهلبیت(ع) را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که اگر به این اصول، مبانی و پیشفرضها توجه نشود، نتایج پژوهشهای مربوط به سبک زندگی اهلبیت(ع) ممکن است انسجام و یکپارچگی لازم را نداشته باشند.
Machine summary:
"این تفاوتها پذیرفتنی و درخور توجه است، اما نباید با اصول کلی سبک زندگی اهلبیت(ع) تعارض پیدا کند؛ برای مثال این اصل اسلامی که غیرمسلمانان نباید مسلمانها را تحقیر کنند و یا کافران نباید بر مسلمانان تسلط داشته باشند،(8) در مورد لباس هم مصداق پیدا میکند؛ یعنی لباس مسلمانان نباید به گونهای باشد که موجب تحقیر آنها شود؛ یا بر اساس این اصل کلی اسلامی که در فضای عمومی جامعه، نباید جلوهها و مظاهر شهوانی وجود داشته باشد، لباس هم مصداقی از آن است و باید رعایت شود.
مثال دیگر اینکه سبک زندگی اهلبیت(ع) به ما میگوید در بازار مسلمانان نباید ربا وجود داشته باشد(9) و این کار محاربه با خداست؛(10) ولی نمیتوان به صورت بخشنامهای به کاسب گفت که ربا نگیرد، سود کم بگیرد یا اگر مشتری، جنسی را خرید و پشیمان شد، جنس را از او پس بگیرد؛ چون خواهند گفت که در عرف بازار، اعم از تولیدکننده و فروشنده و خریدار و عموم مردم، همه اینگونه عمل میکنند و مجموع ساختار اینگونه شکل گرفته است.
ک: شریفی، 1392) هر کسی باید به آنچه از سبک زندگی اسلام میداند، عمل کند (اعم از زندگی فردی یا اجتماعی یا حتی اصلاح ساختارهای حاکمیتی) تا به تدریج به دیگر مطالب نیز علم پیدا کند؛ برای مثال یکی از آموزههای اسلامی در سبک زندگی اهلبیت(ع) این است که مشکلات را آزمایشهایی تلقی کنیم که هیچ کس را گریزی از آن نیست(12) و مؤمن را آبدیده میکنند."