Abstract:
امروزه بسیاری از صاحب نظران به این باور هستند که قومیت، قومگرایی و ناسیونالیسم از موضوعات حساس کشورها محسوب می گردد. طی چند دهه ی اخیر تنش های قومی به موازات افزایش ظرفیت های اطلاعاتی دنیای مدرن فزونی یافته و مسائل جدیدی را بوجود آورده اند. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوا به بررسی کم و کیف مسئله هویت طلبی قومی در فضای مجازی پرداخته است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه ی مطالب 29 سایت فعال هویت خواه قومی (ترکی/ آذری) اردیبهشت ماه 1391 می باشد. در این مقاله مفهوم «هویت طلبی قومی» بر روی طیفی که پایین ترین سطح آن «قوم گرایی» و بالاترین سطح آن «پاکسازی قومی» می باشد، بررسی شده است. بررسی ها نشان می دهد که بیشترین مطالب قومی موجود در فضای مجازی مربوط به «قوم مداری» (با 54درصد) می شود.این مطالب در جهت باورسازی افکاری از قبیل ضدیت ترک و فارس، استعمار ترکان توسط حکومت فارسی، تحریف تاریخ و جغرافیایی آذربایجان نوشته شده اند. یک درجه شدید تر از درجه ی«قوم مداری»، درجه ی «ناسیونالیسم تجزیه طلبانه» می باشد که با محوریت لزوم جدایی از سرزمین ایران و مستقل بودن مناطق ترک نشین ایران نوشته شده است.بیشترین مطالب هویت طلبانه ی قومی مربوط به سایت های «آراز نیوز»، «قیرمیز »و «گوناز تی وی» و بیشترین عوامل مورد نکوهش این رسانه ها نیز حکومت جمهوری اسلامی و برخی از فعالان ترک می باشد.
Machine summary:
بیشترین مطالب هویت طلبانه قومی مربوط به سایت های "آراز نیوز"، "قیرمیز" و "گوناز تی وی" و بیشترین عوامل مورد نکوهش این رسانه ها نیز حکومت جمهوری اسلامی و برخی از فعالان ترک میباشند.
بررسی این موضوع با توجه به نقش تاریخی قوم آذری در شکل گیری و دفاع از "هویت ملی" اهمیت بیشتری دارد ریشه شکل گیری قوم گرایی آذری در ایران به دهه ٣٠ و ظهور جنبش تجزیه طلبانه فرقه دموکرات آذربایجان به رهبری پیشه وری و عمال ١- برای مثال : از سال ١٣٧٧ تا ٧٩ نزدیک ٢٢ مورد تظاهرات و ناآرامی های خیابانی در کردستان رخ داد که حادثه سوم اسفند ٧٧ مهمترین اش بود (چوبتاشانی، ١٣٨٢: ٣٤) یا غائله ١٣٨٥ آذربایجان ، ١٣٨٤ خوزستان و ...
به نظر میرسد با توجه به تغییرات فرهنگی اجتماعی در دودهه گذشته ، اشتباهات عمدی و سهوی برخی از نخبگان ایران از یکسو ، تلاش های تجزیه طلبانه کشورهای همسایه (از جمله جمهوری آذربایجان و ترکیه )، یک جانبه گرایی غرب و آمریکا در قبال ایران ، سیاست های استعماری مانند طرح خاورمیانه جدید از سوی دیگر موج سوم گرایشات قومی با شدت و فراگیری بیشتر نسبت به دوره های قبلی ظاهر گردیده است .
اویرنچی 5 درجات هویت طلبی قومی: جدول ٣ نشان دهنده این امر است که بیشترین مطالب قومی مورد بررسی مربوط به درجه قوم مداری با ٤٥ درصد میباشد.