Abstract:
مقاله حاضر به بررسی اثرات مخارج ملّی سلامت و تغییرات سطوح جزیی آن بر رشد اقتصادی و بهرهوری عوامل در ایران می-پردازد. بدین منظور از مدل تعمیمیافته سولو جهت توضیح نوسانات بهرهوری استفاده شد. در این راه ضمن بررسی ادبیات موضوعی و چارچوب علمی اثرگذاری و اثرپذیری مخارج ملّی سلامت بر بهرهوری نیروی کار، نتایج تجربی حاصل از بررسی مدل دادههای تابلویی 28 استان کشور در دوره سالهای 1389-1379 به قضاوت و بررسی گذاشته شد. نتایج حاکی از آن بود که مخارج هزینهای دولت در حوزه سلامت دارای آثار پایدار مثبت بر بهرهوری نیروی کار میباشد، این در حالی است که سرمایه-گذاریهای دولت در زیرساختهای سلامت تاثیری بر بهرهوری عوامل نداشته است. سرمایهگذاریهای بهداشتی دولت در مجموع 3/6 درصد از کل رشد اقتصادی ناشیشده از بهبود بهرهوری عوامل در این دوره را تبیین مینماید. نکته حایز اهمیت آن است که مخارج جاری بهداشتی دولت 20 برابر اثرگذاری بیشتری در مقایسه با مخارج عمرانی بهداشتی دولت در این دوره داشته است. از آنجایی که رشد و تغییر بهرهوری عوامل تولید به خصوص نیروی کار در سطح استانی دارای اثرات سرریز و متقابل بر هم میباشد، عدم توجه به رشد متوازن باعث حداقل و کوچکتر شدن اثر سرمایهگذاریهای بهداشتی دولت میشود، بنابراین تخصیص آتی بودجههای حوزه سلامت با توجه به ویژگیهای منطقهای و سطوح توسعهیافتگی استانی توصیه میشود.
Machine summary:
"(1995)Knowles & Owen ، با مطالعهای که بر سه نمونه شامل 84 کشور توسعهیافته و در حال توسعه، 62 کشور در حال توسعه و نیز 22 کشور با درآمد بالا بر پایه الگوی MRW"Mankiw-Romer-Weil"/> انجام دادند به این نتیجه رسیدند که بین رشد تولید ناخالص داخلی سرانه و سرمایه بهداشتی که با متغیر امید به زندگی وارد الگو شده است، رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد.
قنبری و باسخا (1387)، در پژوهشی با عنوان «بررسی اثرات تغییر هزینههای بهداشتی دولت بر رشد اقتصادی ایران» در دوره 1383-1338، با استفاده از الگوی رشد برونزای سولو و متغیرهای تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال 1376، موجودی سرمایه فیزیکی در جریان تولید، جمعیت فعال (شامل تمام افراد شاغل بالای 10 سال) و متغیرهای آموزش و بهداشت که در این پژوهش هزینههای آموزشی و بهداشتی میباشند، نتیجه گرفتند که اولا) بین متغیرهای فوق یک رابطه همانباشتگی وجود دارد (مجموعه متغیرها در بلندمدت دارای ارتباط متقابل با یکدیگر هستند) و ثانیا) افزایش یک درصدی در هزینههای آموزشی و بهداشتی دولت در طول دوره مورد بررسی بهترتیب 22/0 و 23/0، افزایش تولید را به دنبال خواهد داشت.
- از آنجایی که رشد و تغییر بهرهوری عوامل تولید به خصوص نیروی کار در سطح استانی دارای اثرات سرریز و متقابل بر هم میباشد، عدم توجه به رشد متوازن باعث حداقل و کوچکتر شدن اثر سرمایهگذاریهای بهداشتی دولت میشود، بنابراین تخصیص آتی بودجههای حوزه سلامت با توجه به ویژگیهای منطقهای اکیدا توصیه میشود."