Abstract:
رقابت به عنوان دنیای آیده آل اقتصاددانان شناخته میشـود، دنیـای کـه در آن قیمـت نزدیـک بـه هزینـه نهـایی بوده (مارک آپ نزدیک به یک ) شدت مانع ورود در بازارها اندک و اطلاعات سیال پذیر است . در ایـن مقالـه به بررسی مارک آپ ٣٦ صنعت فعال ایران ، در سطح کد سه رقمی ISIC طـی دوره ١٣٩٠-١٣٧٤ در مقایسـه بـا کشورهای منتخب پرداخته شده است . نتایج نشان می دهد که در تمامی صنایع ایران بوده است و همچنـین ایـران در بـین کشـورهای امریکـا، ژاپـن ، آلمان ، فرانسه ، ایتالیا، بریتانیا، کانادا، استرالیا، بلژیک ، دانمارک، فنلاند، هلند، نروژ و سـوئد در بـین ٢٤ صـنعت بررسی شده تنها در ٩ صنعت دارای مارک آپ کمتر از ١/٢٥ بوده است .همچنین در ١١ صـنعت دارای مـارک آپ بالای ١/٣٠ در بین این کشورها بوده است . مقایسه مارک آپ در صنایع ایران با سـایر کشـورهای منتخـب نشان میدهد در صنایع چاپ و نشر، صنایع پلاستیکی، صـنایع معـدنی غیرفلـزی، صـنایع فلـزی، ماشـین آلات و تجهیزات ، آشامیدنیها، صنایع مس ، پالایشگاه های نفت ، مواد شیمیایی صـنعتی و وسـایل نقلیـه موتـوری دارای بالاترین شکاف بین هزینه نهایی و قیمت بوده است .
Machine summary:
شکاف میان قیمت و هزینه نهایی در صنایع ایران و کشورهای منتخب دکتر محمدنبی شهیکی تاش ١، حدیثه محسنی ٢ ، کامران محمودپور 3 (دریافت ١٣٩٢/١٢/١١ پذیرش ٩٣/٦/٣٠) چکیده رقابت به عنوان دنیای آیده آل اقتصاددانان شناخته میشـود، دنیـای کـه در آن قیمـت نزدیـک بـه هزینـه نهـایی بوده (مارک آپ نزدیک به یک ) شدت مانع ورود در بازارها اندک و اطلاعات سیال پذیر است .
1- Perloff and Shen 2-Twomey and Green 3- Bresnahan 4- Azzam 5- Appelbaum 6- Phophana 7- Iwata 8- Hall در واقع رویکردهای متفاوتی برای اندازه گیری قـدرت بـازار وجـود دارد کـه مـا در ایـن مقاله برای محاسبه فاصله هزینه نهایی و قیمت از رویکرد هال -راجر استفاده میکنیم .
به عبارت دیگر در این پژوهش مـا بررسـی عوامـل تعیـین کننـده مارک آپ (PCM) بنگاه های فعال در صنایع مختلف کشور همچنین قدرت تمرکز آن هـا را مورد برسی قرار میدهیم و هدف این مقاله آن است که به سؤالات زیر پاسخ داده شود.
قابل ذکر اسـت کـه در حـال حاضـر مطالعاتی بسیار محدود در زمینه ی محاسبه قـدرت بـازاری و مـارک آپ چنـد صـنعت خـاص صورت گرفته است که هر یک از این رویکردها بـا توجـه بـه مقیـاس بررسـی صـنعت سـطح (خرد یا کلان ) و با توجه به ساختار داده های موجود در کشورها انتخاب مـی شـوند.
از جمله صنایعی که از قـدرت بـازاری قابـل تـوجهی در ایـران نسبت به سایر کشورها برخوردار است ، صنعت تولید مواد شیمیایی اساسی میباشد کـه مقـادیر برآوردی مارک آپ این صنعت برای ایران ٢,٣٣ در مقایسه بـا هـر دو دسـته کشـوری کـه در جداول ( ١ و ٢) مورد بررسی قرار گرفته اند قابل مشاهده است .