Abstract:
نوسانات قیمت مسکن در برخی از کشورها از جمله ایران از چالش های اساسی بازار مسکن و اقتصاد بوده است. انحراف در تخصیص منابع اقتصادی، تغییر رفتار مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و تشدید نقل و انتقال سرمایه در بازار از پیامدهای مهم نوسان و یا حباب قیمت مسکن است که در دهه های اخیر تشخیص و کنترل آن به موضوع بسیار مهم در عرصه سیاست های اقتصادی تبدیل شده است. در این پژوهش با به کار بردن فیلتر کالمن (Kalman filter)، حباب قیمت مسکن طی دوره 1370 تا 1390 استخراج می گردد. با استفاده از حباب استخراج شده، عوامل موثر بر حباب قیمت مسکن مانند نقدینگی واقعی، شاخص قیمت سهام و رشد تولید ناخالص داخلی بررسی می شوند. نتایج تحلیل های انجام شده حاکی از آن است که بخشی از نوسانات قیمت مسکن توسط حباب قیمت مسکن توضیح داده می شود و متغیرهای نقدینگی واقعی و رشد تولید ناخالص داخلی تاثیری مثبت و معنادار و شاخص قیمت سهام اثر منفی بر آن دارد.
The fluctuations in the house price in some countries including Iran have been one of the most important challenges in house market and economy. The most important factors which follow the fluctuation and house price bubble are diversion in allocation of economic resources، changes in the behavior of producers and consumers and intensification of capital transfer in the assets market، which have made it so vital to identify and control it in the field of monetary policies. In this study، the real house prices over the period 1989 to 2009 using quarterly data and state space form is modeling. Using extracted bubble، factors affecting it are estimated by ordinary least squares method. The results from the estimation confirm the presence of a bubble in house price. These results indicate that part of the fluctuations in houses price is explained by house price bubble (non-fundamental forces in house price) and real liquidity and gross domestic product growth variables have significant and positive impact and stock price index has a negative effect on it.
Machine summary:
نتايج تحليل هاي انجام شده حاکي از آن است که بخشي از نوسانات قيمت مسکن توسط حباب قيمت مسکن توضيح داده مي شود و متغيرهاي نقدينگي واقعي و رشد توليد ناخالص داخلي تأثيري مثبت و معنادار و شاخص قيمت سهام اثر منفي بر آن دارد.
از سوي ديگر در سال هاي اخير تزريق حجم بالاي نقدينگي به اقتصاد کشور در غياب عملکرد مناسب بازار سرمايه ، ريسک بالاي سرمايه گذاري در بازارهاي مالي و رشد اقتصادي پايين ، سبب هدايت منابع به بخش مسکن و شکل گيري روند صعودي شديد در قيمت اين کالا شده است .
۳ پيشينه پژوهش قلي زاده و کمياب (۱۳۸۸) به بررسي اثر سياست پولي بر حباب و قيمت مسکن در دوره هاي رونق و رکود براي سال هاي ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۵ در ايران پرداخته اند.
نتايج به دست آمده حاکي از آن است که متغيرهاي سياست پولي مثل رشد نقدينگي ، نرخ بهره و قيمت دارايي ها و GDP از مهم ترين متغيرها در شکل گيري حباب در دوره رونق و رکود در ايران بوده اند و رشد توليد ناخالص داخلي حقيقي احتمال شکل گيري حباب را کاهش مي دهد.
نتايج پژوهش ، شکل گيري حباب در سال ۱۳۸۵ را تأييد نموده و نشان مي دهد که حباب از عوامل مهم تعيين کننده قيمت مسکن در تهران در دوره مورد بررسي است .