Abstract:
توسعه یکی از مهمترین خواستههای جوامع مدرن است که صورتهای مختلفی از اوضاع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و
فرهنگی را ترسیم مینماید. بنابراین توسعه اقتصادی محور و پایه اصلی و زمینهساز سایر ابعاد توسعه میباشد. از آنجا
که فرهنگسازی بستری مناسب برای تحصیل توسعه نیروی انسانی و سایر ابعاد دیگر توسعه است، لذا مهمترین
دغدغه نظریهپردازان و کارشناسان را به خود اختصاص داده است.
اهمیت انقلاب اسلامی ایران در ابعاد مختلف جامعهشناختی و بینالمللی از منظر
صاحبنظران پوشیده نیست. پس بعد فرهنگی آن از اولویت بالاتری برخوردار است و مصداق
و الگوی بارزی برای سایر جوامع خواهان توسعه میباشد. بنابراین فهم و شناخت مفاهیمی
چون توسعه، فرهنگ و توسعه فرهنگی، در سرنوشت ملتها و نیز جامعه ایران حایز اهمیت
است. بر این اساس، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تبیین استراتژی جامعی در امر توسعه
فرهنگی، به منزله یک ضرورت ملی، مورد توجه مسئولان قرار داشته است. در اینجا تبیین
موقعیت ویژه توسعه فرهنگی در ایران و فرصتها و تهدیدهایی که روند توسعه فرهنگی را
در طی بیش از دو دهه، در قالب چالشهای فرهنگی ایجاد نموده است، مورد تجزیه و تحلیل
قرار خواهیم داد. عمدهترین چالشهای پیشروی توسعه فرهنگی در ایران، زمینهساز
فرصتها و یا
تهدیدهایی گردیده است که ضرورت هرچه بیشتر برنامهریزی کارآمد و مدیریت فرهنگی مؤثر
در ایران را نشان میدهد.
Machine summary:
"این یک قانون کلی است، از سویی، توسعه عوامل مختلفی دارد که باید از سوی نیروهای خاص سیاسی و اجتماعی مورد حمایت قرار گیرد و نیز با طرح چارچوبی ایدئولوژیکی و عقیدتی به توسعه مادی و معنوی جامعه، عینیت بخشیده شود «هابرماس» از اندیشمندانی است که بعد فرهنگی توسعه را بسیار پراهمیت توصیف میکند.
(10) با توجه به تحقق انقلاب اسلامی با ویژگیهای فرهنگی پویا، فرصتهای بیشماری در روند فرهنگپذیری فراهم شد تا با مأنوس بودن مردم با مؤلفههای فرهنگ دینی و احیای آنها، جامعه در راستای توسعه فرهنگی کارآمد (به مثابه زیر ساخت اجزای متنوع توسعهگرایی) در ایران گام بردارد.
برخی از تحولات فرهنگی منبعث از انقلاب اسلامی که فرصتهای توسعه در ایران را فراهم نموده است، عبارتند از: الف) احیای الگوها و اسوههای دینی و انقلابی، تا مردم با تبعیت از این الگوها با آرامش و بینش لازم و نگرش معنادار به هستی، به وظیفه خود عمل کنند و اصول تحریف شده دینی را مورد بازبینی قرار دهند؛ ب) کنترل اجتماعی و مسئولیتپذیری.
بنابراین، جهت تکمیل مطالب مذکور، گفتنی است که موضوعات چالشگری ـ که تحت عنوان روند جهانی شدن برای فرهنگ انقلاب اسلامی ـ قابل ذکر است، عبارتند از: الف) علمزدگی و تکنیک محوری: عقبماندگی علمی ایران، بهترین زمینه برای پذیرش علم و تکنیک در مقام معبود بوده و باید از بیم آنچه «مارتین هایدگر»، فیلسوف آلمانی توهم نازیسمی مینامد، اندیشناک بود و برای جلوگیری از وقوع آن برنامهریزی و چارهاندیشی نمود."