Abstract:
پژوهش حاضر به منظور تبیین رابطه بین سرمایه اجتماعی خانواده و موفقیت تحصیلی فرزندان صورت گرفته است. جامعه مورد مطالعه دانشآموزان دختر سال سوم دبیرستانهای شهر ساری مرکز استان مازندران هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به شیوه نمونهگیری طبقهای به تعداد 326 نفر برآورد و افراد گزینش شدند. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه بود که توسط دانشآموزان و والدین آنان پاسخ داده شد. برحسب یافتههای پژوهش موفقیت تحصیلی این گروه از دانشآموزان نسبتا مطلوب و سرمایه اجتماعی خانواده آنان و انگیزش پیشرفت فرزندان بهطور نسبی بالا بوده است. همچنین مطالعه ارتباط بین متغیرها نشان میدهد، سرمایه اجتماعی درون خانواده (ارتباطات درون خانوادگی) در رتبه اول تاثیر گذاری ( 43/0=β) بر موفقیت تحصیلی، سپس سرمایه اجتماعی بیرون خانواده (ارتباطات بیرون خانوادگی) با 31/0=β حائز رتبه بعدی موثر بر موفقیت تحصیلی فرزندان است و نیز انگیزش پیشرفت به مثابه یک عامل واسط در رابطه بین سرمایه اجتماعی خانواده با موفقیت تحصیلی فرزندان معنیدار است.
Machine summary:
"استفون و سالازار خاطر نشان ساختهاند که سرمایه اجتماعی خانواده عمدتا در روابط بین فردی در درون خانواده (والدین- فرزندان) و کارگزارانی از قبیل آموزگاران، مشاوران، سایر والدین، دوستان همکلاسیها و همکاران وجود دارد، این کارگزاران منابع انسانی ارزشمندی را به شکل حمایتهای تحصیلی، مشاوره تحصیلی در اختیار دارند که در موفقیت تحصیلی دانشآموزان نقش اساسی دارد (Meier, 1999: 45-50).
پژوهش سالارزاده و محبوبی (1388) با نمونه آماری شامل 380 دانشآموز پیش دانشگاهی شهر ارومیه نشان داده است که بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی این دانشآموزان همبستگی مثبت و بسیار ضعیفی وجود دارد ولی نتایج قابل تعمیم به جامعه آماری نیست.
فرضیههای اختصاصی به منظور بررسی فرضیه اصلی پژوهش و همچنین با توجه به این که سرمایه اجتماعی خانواده شامل ارتباطات درون خانوادگی و ارتباطات بیرون خانوادگی است، فرضیههای فرعی ذیل، آزمون میشوند: 1- بین ارتباطات درون خانوادگی با موفقیت تحصیلی فرزندان رابطه وجود دارد.
ب- تحلیل دادهها به منظور سنجش نوع رابطه بین ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی خانواده (ارتباطات درون خانوادگی و بیرون خانوادگی) با انگیزش پیشرفت و موفقیت تحصیلی دانشآموزان، جدول زیر به نمایش گذاشته شده است.
نتایج حاکی از آن است که اکثر دانشآموزان از موفقیت تحصیلی بالایی برخوردار هستند و میزان سرمایه اجتماعی خانواده (سرمایه اجتماعی درونی و بیرونی خانواده) این گروه نیز نسبتا بالاست لذا بنظر میرسد ارتباط مستقیم بین این دو متغیر وجود دارد بنابراین در قالب فرضیههایی این داده های توصیفی مورد آزمون قرار گرفتند."