Abstract:
از جمله چالشهای جدی در برابر توسعه گردشگری، رشد نامتوازن بین قابلیتها و پتانسیلهای گردشگری یک منطقه یا یک کشور با رشد بخش ارائه خدمات به گردشگران میباشد. هر منطقه ای با بسترهای مناسب بازاریابی (داخلی یا خارجی) و جاذبه های گردشگری فراوان، نیاز شدیدی به توسعه بخش ارائه خدمات در آن منطقه دارد. به عنوان مثال، استان آذربایجان غربی با برخورداری از جاذبه های فراوان اکوتوریستی، ژئوتوریستی و مکانهای تاریخی از یک سو و همجواری با بازارهای بین المللی، تنها قادر به جذب 8.3 درصد از گردشگران ورودی به استان در واحدهای اقامتی و پذیرایی خود می باشد. بدین منظور، این پژوهش درصدد کسب دیدگاههای فعالین بخش ارائه خدمات به گردشگران جهت تعیین ارجحیت نسبی شاخصها و راهبردهای توسعه بخش خدمات با استفاده از روش دلفی و فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) می باشد. یافته های پژوهش نشان میدهد که جهت برخورداری از یک مقصد گردشگری و بازار گردشگری پویا و محصولات گردشگری پرطرفدار، عوامل متعددی تاثیرگذار هستند. در این مقاله، زیرساختها، امنیت، قوانین و مقررات، روابط خارجی، جاذبه های گردشگری، زیست محیطی، بازاریابی، نیروی انسانی به عنوان شاخصهای مهم از دیدگاه فعالین بخش خدمات انتخاب گردیدند. نتایج این پژوهش که متکی بر دیدگاه ارائهکنندگان خدمات در ارتباط با توسعه گردشگری میباشد، نشان میدهد که شاخصهای زیرساختها، امنیت، قوانین و مقررات، روابط خارجی، جاذبه-های گردشگری، زیست محیطی، بازاریابی، نیروی انسانی به ترتیب با ارجحیت نسبی 206/0، 167/0، 164/0، 113/0، 108/0، 092/0، 077/0، 073/0 در اولویتها اول تا هشتم قرار دارند. فاصله بالای شاخص زیرساختها به عنوان اولویت نخست با شاخصهای دوم و سوم (امنیت و قوانین و مقررات)، نشان دهنده اهمیت آن بعد از توسعه گردشگری برای فعالین و ارائه کنندگان خدمات در استان آذربایجان غربی می باشد. در بعد راهبردها نیز، وزن غالب راهبردهای پشنهادی برای شاخص زیرساختها مشهود میباشد.
Machine summary:
راهبردهای توسعه گردشگری از دیدگاه ارائه کنندگان خدمات با استفاده از مدل های دلفی و فرآیند تحلیل شبکه (مطالعه موردی : استان آذربایجان غربی ) ناصر سلطانی /، استادیار گروه جغرافیا دانشگاه ارومیه میرنجف موسوی ، استادیار گروه جغرافیا- دانشگاه ارومیه هادی سلامی ، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی - دانشگاه تهران چکیده از جملــه چــالش هــای جــدی در برابــر توســعه گردشــگری ، رشــد نــامتوازن بــین قابلیــت هــا و پتانسیل های گردشگری یک منطقه یـا یـک کشـور بـا رشـد بخـش ارائـه خـدمات بـه گردشـگران مـی - باشــد.
بنابراین ، از آن جا که بخش های متعددی از جامعه میزبان چون سـاکنان جوامـع محلـی ، ارائـه کننـدگان خدمات و بخش عمومی ، درگیر چالش های پیشروی توسعه مقصد گردشگری هستند، تحقیق حاضر، به دنبـال پیاده سازی روش فرآیند تحلیل شبکه ای با استفاده از کسب دیدگاه های ارائه کنندگان خدمات به گردشـگران به منظور اولویت بندی شاخص ها جهت بهبود و ارتقای خدمات گردشگری در استان آذربایجان غربی می باشـد.
پیشینه پژوهش در یک بررسی کلی از مطالعات پیمایشی صورت گرفته در کشور در حوزه راهبردهای توسـعه گردشـگری ، می توان به سه دسته از منابع اشاره داشت : ١- دسته نخست ، آن دسته از پژوهش هایی هستند که در آن ها، به دیدگاه ها و نظرات دریافت کننـدگان خدمات گردشگری و یا به عبارت بهتر، گردشگران در خصوص راهبردهای توسـعه گردشـگری پرداختـه شـده است که در این زمینه می تـوان بـه مطالعـه وارثـی و همکـاران (١٣٩٠) تحـت عنـوان "تحلیـل بـر وضـعیت گردشگری شهرستان نورآباد ممسنی " و کاظمی و همکـاران (١٣٨٩) تحـت عنـوان "شناسـایی مزیـت هـای رقابتی در صنعت گردشگری به منظور جذب گردشگران خارجی در اصفهان " اشاره داشت .