Abstract:
هدف این پژوهش بررسی تأثیر ویژگیهای هیأت مدیره اعم از فرایندی و ساختاری بر روی ریسک مالی شرکتها در دورۀ زمانی، 1390-1382 بوده و 158 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده است. از متغیرهای تغییر در نقدینگی و تغییر در بحران مالی به عنوان متغیر وابسته ریسک مالی و از ویژگیهای هیأت مدیره (ساختار و فرایند هیأت مدیره) به عنوان متغیر مستقل و از ویژگیهای شرکت به عنوان متغیرهای کنترلی مؤثر بر ریسک مالی شامل اندازۀ شرکت، فرصت رشد و سودآوری و همچنین نوع صنعت نیز استفاده شده است. به منظور اندازهگیری ویژگیهای فرایندی هیأت مدیره از پرسشنامۀ مکنولتی و همکاران (2013) استفاده شده است. نتایج نشان میدهد در حالتی که تغییر در بحران مالی به عنوان معیار ریسک مالی در نظر گرفته میشود، تأثیر اندازۀ هیأت مدیره بر ریسک مالی در سطح کل شرکتها، مثبت، تأثیر دوگانگی وظیفۀ مدیرعامل بر ریسک مالی در صنعت خودرو و ساخت قطعات، منفی و در بین ویژگیهای فرایندی، تنها تأثیر استفاده از دانش و مهارت بر ریسک مالی در سطح شرکتهای مورد بررسی، منفی بوده است. همچنین در حالتی که تغییر در نقدینگی به عنوان معیار ریسک مالی لحاظ میشود، تأثیر اندازۀ هیأت مدیره در صنعت محصولات شیمیایی و تأثیر فرصت رشد در صنعت خودرو و ساخت قطعات بر ریسک مالی، منفی بوده است. دیگر نتایج حاکی از عدم تأثیر سایر ویژگیهای هیأت مدیره اعم از فرایندی و ساختاری بر ریسک مالی در سطح کل شرکتها و صنایع مختلف است.
Machine summary:
"نتایج همچنین در سطح صنایع مختلف نشان میدهد که در بین ویژگیهای ساختاری هیأت مدیره تنها تأثیر دوگانگی وظیفۀ مدیرعامل در صنعت خودرو بر ریسک مالی (تغییر در بحران مالی)، منفی (260/1-) و با توجه به سطح معناداری متغیر (013/0) معنادار بوده است.
این موضوع نشان میدهد که در شرکتهای مورد بررسی، با افزایش میزان اعتقاد اعضای هیأت مدیره به استفاده از دانش و مهارت خویش جهت کمک به وظایف هیأت مدیره، میزان دخالت اعضای موظف هیأت مدیره در تصمیمات و فرایندهای استراتژیک و کلیدی شرکت، میزان مشارکت فعالانه اعضای غیرموظف هیأت مدیره در جلسات هیأت مدیره با تغییر در بحران مالی و در نتیجه ریسک مالی، کاهش مییابد.
الگوی رگرسیونی تأثیر ویژگیهای فرایندی هیأت مدیره بر تغییر در بحران مالی متغیر ضریب متغیر آماره t سطح معناداری مقدار ثابت 141/8 331/1 189/0 تلاش هیأت مدیره 360/0- 361/0- 722/0 تعارض شناختی 301/2- 831/1- 073/0 استفاده از دانش و مهارت 980/1- 103/2- 041/0 کار گروهی 990/1 848/1 068/0 اندازۀ شرکت 061/0- 357/0- 721/0 فرصت رشد 040/0- 041/0- 965/0 سودآوری 161/0- 090/0- 925/0 ضریب تعیین ضریب تعیین تعدیل شده سطح معناداری F دوربین واتسون 141/0 122/0 339/0 572/1 بحث، نتیجهگیری و پیشنهادها هدف این پژوهش بررسی تأثیر ویژگیهای هیأت مدیره (اعم از فرایندی و ساختاری) بر روی ریسک مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده است.
Cognition and corporate governance: Understanding boards of directors as strategic decisionmakinggroups, Academy of Management Review, 24, 489–505.
Boards of directors and financial risk duringthe credit crisis, Corporate Governance: An International Review, 21(1), 58–78 Minichilli, A.
Boards of directors and corporate financial performance: a review and integrative model, Journal of Management, 15, 291-334."