Abstract:
هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی تطبیقی باورهای معرفتشناختی، باورهای ضدروشنفکری و گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه یزد در سال تحصیلی 93-1392 است. از جامعهای به حجم 2180 نفر در سه دانشکده، 360 نفر به روش تصادفی طبقهای انتخاب شدند و به پرسشنامه باورهای معرفتشناختی شومر، مقیاس باورهای ضدروشنفکری دانشجو ایگنبرگر و سیلندر و پرسشنامه تفکر انتقادی ریکتس پاسخ دادند. دادهها با آزمون t تک نمونهای و تحلیل واریانس دو راهه تحلیل شد. براساس نتایج آزمون t ، میانگین دانشجویان در باورهای معرفتشناختی و باورهای ضدروشنفکری کمتر و در گرایش به تفکر انتقادی بیشتر از میانگین مفروض بوده است؛ پس آموزش عالی توانسته است در دانشجویان، نظام معرفتشناختی سطح بالا، گرایش مثبت به روشنفکری و گرایش به تفکر انتقادی را ایجاد کند. نتایج تحلیل واریانس دو راهه، حاکی از تفاوت معنادار در ابعادی از باورهای معرفتشناختی (ساده دانستن دانش، منبع دانش، ذاتی دانستن توانایی یادگیری، سریع دانستن فرایند یادگیری) و تفکر انتقادی (بلوغ فکری) به لحاظ جنسیت و دانشکده بوده است.
The present study was conducted to compare epistemological beliefs, anti-intellectual beliefs and critical thinking disposition in M.A. students of Yazd University (2013-14 academic year). The population of present study is consist of 2180 M.A. students of Yazd University out of whom 360 students were randomly category selected as a sample from three faculties, Humanities, Science and Engineering. To measure the variables of the study, three questionnaires were used: Schumer’s epistemological beliefs questionnaire, Eigenberger and Sealander’s student anti-intellectualism scale and Ricketts’ critical thinking disposition inventory. The data were also analyzed by using one sample t-test and two-way Anova. Based On one sample t-test results, mean of students was less than presumed average in variables of epistemological beliefs and anti-intellectual beliefs and it was more than presumed average in critical thinking, so it can be said that the higher education system could produce a high level of epistemological beliefs, intellectual beliefs and critical thinking disposition in students. Results of two-way Anova also showed differences in dimensions of epistemological beliefs (simple assuming the knowledge, definite assuming the knowledge, source of knowledge, innate assuming of learning ability and quick assuming the learning process) and critical thinking disposition (maturity) in terms of gender and the faculty .
Machine summary:
"4. آیا بین باورهای معرفتشناختی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد به تفکیک جنس و دانشکده تفاوت وجود دارد؟ جدول شماره (4) میانگین ابعاد باورهای معرفتشناختی به تفکیک جنسیت و دانشکده ساده دانستن قطعی دانستن منبع دانش ذاتی دانستن سریع دانستن کل جنس دانشکده میانگین میانگین میانگین میانگین میانگین میانگین پسر علوم انسانی 36/63 51/44 28/38 51/41 13/35 82/222 فنی 46/68 81/45 91/38 83/39 03/31 07/224 علوم 93/65 33/46 71/38 98/38 96/31 93/221 کل 92/65 55/45 63/38 11/40 71/32 94/222 دختر علوم انسانی 46/65 75/45 66/37 86/36 18/31 93/216 فنی 73/66 35/44 4/40 01/37 98/28 48/217 علوم 76/65 45/44 68/38 25/36 66/28 82/213 کل 98/65 85/44 91/38 71/36 61/29 08/216 جدول شماره (5) تحلیل واریانس دو راهه برای ساده دانستن دانش برحسب جنسیت و دانشکده معناداری مقدار F میانگین مجذورات درجه آزادی مجموع مجذورات 928/0 008/0 400/0 1 400/0 جنسیت 002/0 31/6 01/305 2 022/610 دانشکده 101/0 3/2 43/111 2 87/222 جنسیت در دانشکده 3/48 354 17110 خطا 360 1583992 کل جدول شماره 5 نشان میدهد که مقدار معناداری آزمون تحلیل واریانس برای اثر جنسیت (928/0) بالاتر از آلفای (05/0p>) است، در نتیجه فرض صفر تأیید میشود.
5. آیا بین باورهای ضدروشنفکری دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد به تفکیک جنس و دانشکده تفاوت وجود دارد؟ جدول شماره (14) میانگین و انحراف استاندارد باورهای ضدروشنفکری به تفکیک جنسیت و دانشکده دانشکده میانگین پسران میانگین دختران علوم انسانی 03/89 92 فنی 21/95 98/90 علوم پایه 5/89 85/91 کل 25/91 61/91 جدول شماره (15) تحلیل واریانس دو راهه برای باورهای ضدروشنفکری برحسب جنسیت و دانشکده معناداری مقدار F میانگین مجذورات درجه آزادی مجموع مجذورات 82/0 052/0 74/11 1 74/11 جنسیت 33/0 1/1 6/251 2 17/503 دانشکده 123/0 1/2 8/477 2 6/955 جنسیت در دانشکده 23/226 354 75/80085 خطا 360 3090993 کل جدول شماره 15 بیانگر آن است که مقدار معناداری آزمون تحلیل واریانس دو راهه برای اثر جنسیت (82/0) و برای دانشکده (33/0) بوده که بالاتر از آلفای (05/0p>) است، در نتیجه فرض صفر تأیید و فرضیه پژوهشی رد میشود؛ یعنی بین دانشجویان دختر و پسر دانشکدههای مختلف در متغیر باورهای ضدروشنفکری تفاوت معناداری وجود ندارد."