Abstract:
در این پژوهش، پهنهبندی اقلیمی منطقه جنوب و جنوبغرب ایران بر اساس روشهای آماری چند متغیره صورت گرفته است. برای این منظور از15 پارامتر اقلیمی در 30 ایستگاه هواشناسی محدوده مورد نظر استفاده شده است. با انجام میانیابی، آرایهای به ابعاد ایجاد گردید که ردیفهای آن مبین مکان و ستونها نمایانگر متغیرهای اقلیمی میباشند. اجرای تحلیل عاملی بر روی آرایه مزبور نشان داد که اقلیم محدوده مورد مطالعه تحت تأثیر سه عامل بارش، دما و رطوبت میباشد که 90درصد پراش دادهها را تبیین مینمایند. عامل بارش بیشینه پراش دادهها را تبیین و بیشینه وزن آن در امتداد کوههای زاگرس با آرایش شمالغربی - جنوب شرقی گسترش دارد. عامل دما بیش از 30درصد پراش دادهها را تبیین نموده و بیشینه وزن آن در مناطق کم ارتفاع دامنه جنوبیغربی ارتفاعات زاگرس قرار دارد. عامل رطوبت 10 درصد از پراش را تبیین و آرایش مکانی بار این عامل در مناطق ساحلی گسترش دارد. در نهایت با بهرهگیری از روش تحلیل خوشهای سه پهنه اقلیمی متمایز شناسایی شد. این نواحی اقلیمی عبارتاند از: ناحیه گرم و مرطوب که بخش بیشتری از کرانههایخلیجفارس و استان خوزستان را در بر میگیرد؛ ناحیه گرم و خشک و کم بارش که بخشهای جنوب شرق محدوده مورد مطالعه را شامل میشود و ناحیه سرد و پربارش که شمال ارتفاعات زاگرس (بخشهای زیادی از استان های یاسوج، شهرکرد، قسمت های شمالی خوزستان، لرستان و ایلام) را شامل میشود. بهمنظور ارزیابی نتایج حاصل از تحلیل خوشهای، از روشهای تحلیل ممیزی و آزمون تفاضلگیری استفاده گردید. نتایج آزمونهای صحت سنجی در پهنهبندی نشان داد که 7/97درصد از اعضای گروهها به طور درست جایابی شدهاند.
Machine summary:
"داده ها و روش شناسی تحقیق : در این مطالعه از ١٥ پارامتر اقلیمی در٣٠ ایستگاه همدید و کلیماتولوژی واقع در استان های ایلام ، لرستان ، خوزستان ، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر و استان فارس استفاده شده است .
/ شکل ٣- نقشه پراکندگی فضایی امتیازات عامل رطوبت پهنه بندی اقلیمی در منطقه : در این مرحله به کمک روش وارد یک تحلیل خوشه ای بر روی ماتریس ١٥× ٢٦٦٩ در منطقه جنوب و جنوب غرب ایران انجام گرفته است .
/ شکل ٤- دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای به روش وارد برای ایستگاه های مورد مطالعه در ادامه تحقیق جدول شماره ٣ مشخصات دما، بارش و رطوبت را بر حسب تحلیل خوشه ای و تحلیل ممیزی نشان می دهد.
ناحیه ٢ حدود ٣٣ درصد از پهنه مـورد مطالعـه را تشـکیل می دهد و متغیرهای دما و بارش و رطوبت دراین ناحیه کمتر از ناحیه یک بوده ، بنابراین به نظر می رسد با وجود اینکه این ناحیه در عرض های پایین تر از ناحیه اول قرار دارد ولی به دلیل قرارگیری امتداد رشته کـوه هـای زاگـرس در ایـن بخش ، میانگین دما کمتر از ناحیه یک است .
/ شکل ٩- پراکنش یاخته های گروه های به دست آمده از تحلیل ممیزی نتیجه گیری: در این مطالعه به منظور طبقه اقلیمی منطقه جنوب و جنوب غرب ایران از روش های آماری چند متغیره (تحلیل عاملی، تحلیل خوشه ای و تحلیل ممیزی) استفاده شده است ."