Abstract:
به نظر می رسد مشخصه اصلی جهانی شدن معاصر، رسوخ پذیری مرزهای سرزمینی و تزلزل حاکمیت مطلق دولتهاست. این پدیده با انقلاب اطلاعاتی اخیر همذات است. پروژه ارتباطی ـ اطلاعاتی )اینترنت) طی روند تکاملی خود توانسته در فضای وب سازی جهانی اتصال رایانههای شخصی را در هر نقطهای از جهان با حداقل امکانات فراهم آورد؛ بر این اساس، مقاله حاضر این پرسش را طرح می نماید که تاثیر فضای مجازی بر هویت سوژه ها چگونه است؟ هدف این نوشتار واکاوی تأثیر فضای مجازی بر حوزه های هویتی سوژه هاست. چارچوب نظری مقاله از نظریه "خودنمایشی" گافمن اخد شده است. بر اساس این چارچوب، فضای مجازی، محیطی برای بازیگری و نمایش سوژه قلمداد میشود؛ فرضیه مقاله حاضر بدین قرار است: فضای مجازی فراقلمرویی عرصهای برای نمایش انگارهها و دالهای معنایی فراهم آورده که خود به تقابل و تعامل انگارههای هویتی متفاوت میانجامد. روش مقاله حاضر تحلیل انتقادی است. در پایان راهکارهایی جهت برون رفت سوژه از سرگشتگی هویتی ارائه مینماییم.
Machine summary:
"امپاتی وضعیتی است که در آن فرد به سبب آنکه در فضـای مجـازی و بـه تبـع آن رهـا از پذیرش هر گونه چارچوبی ، "خود" مطلوب و آرمانی برای خود ترسیم می کند وقتی که در دنیای واقعی قرار می گیرد در جستجوی آن خود مطلوبی است کـه بـرای خـود در فضـای مجازی ساخته بود این مسئله فرد را دچار بحران می کند که این بحران می تواند زمینـه سـاز بحران های فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی باشد(ربیعی ، ١٣٨٧: ١٦١و١٦٩).
از آنجا که مقوله فرهنگ با مکان در ارتباط است در عرصه جهانی شدن و انقـلاب ارتباطـات شاهد برخورد فرهنگی نامتوازن هستیم ؛ چه این که ارزش های فرهنگی یک سویه از جانب قدرتمداران رسانه ای که سکاندار اصلی نشر و تولید محتوا هستند صورت می گیرد و مـی تواند از هر منظری تهدیدی برای هویت در همه حوزه ها برای سایر جوامع به حاشیه رانده شده باشد (نورائی ، ١٣٩٢: ١٣٧).
تبادل دیدگاهها و رسیدن به یک نقطه اشتراک خود مانعی در برابر غالب شدن جو فرهنگ جهانی و به تبع آن اضمحلال خرده فرهنگها خواهد بود در واقع می توان گفت یکی از ابعاد مثبت فضای مجازی همین است که از گسیختن خـرده فرهنـگ هـا تـا حدودی می تواند جلوگیری کند چنانچـه در پرتـو ایـن امـر اگرچـه افـراد از لحـاظ بعـد جغرافیایی با هم فاصله دارند اما می توانند در هرجایی از جهان که باشند تعلق خاطر شـان را به هویت ملی ، مذهبی و...
- Judith, S Donaeth(1998), Mit Media Lab,(identity and deception in the virtual community), in kollock P and Smith, M(eds), community in cyberspace, (London: Routledge)."