Abstract:
آموزش شهروندی به ساکنان شهر یکی از رسالتهای نهادهای مختلف اجتماعی در محیط شهری است. همچنین یکی از طرحهایی که به صورت یک مداخلة شهروندی در سطح مدارس راهنمایی شهر تهران در حال انجام است طرح «شهردار مدرسه» است. هدف این طرح توسعه و ترویج مشارکت اجتماعی و نهادینه کردن مهارتهای شهروندی در بین دانشآموزان است. بر این اساس مقالة حاضر به بررسی میزان اثربخشی طرح شهردار مدرسه پرداخته است؛ زیرا دستاندرکاران و مسئولان مدیریت شهری و نیز آموزش و پرورش همواره با این پرسش مواجه بودهاند که تا چه اندازه طرح شهرداری مدرسه به لحاظ اهداف مورد نظر از اثربخشی لازم برخوردار است؟ برای سنجش میزان اثربخشی طرح شهردار مدرسه از مدل CIPP استفاده شده است. البته سعی شده در این مطالعه فقط نتایج ارزشیابی کیفیت برونداد طرح ارائه شود. روش انجام تحقیق ارزشیابی است و جامعة آماری آن را کلیة دانشآموزان شهردار مدرسه، والدینشان و مدیران مدارس در مناطق 22 گانة شهرداری در سال تحصیلی 1391 - 1390 تشکیل میدهد. برای جمعآوری اطلاعات از ابزار «پرسشنامه» و نیز برای سنجش وضعیت اعتبار مفاهیم و متغیرها از دو روش اعتبار صوری و اعتبار نمونهگیری (منطقی) استفاده شده است. همچنین از آزمون آلفای کرونباخ برای دستیابی به پایایی مفاهیم کمک گرفتهایم. در نهایت در جمعبندی وضعیت پیامدها و آثار طرح بر روی دانشآموزان میتوان چنین قضاوت کرد که بیشترین تأثیر طرح شهردار مدرسه در افزایش احساس مسئولیتپذیری اجتماعی و نیز افزایش علاقه و تعلق نسبت به محیط مدرسه است. در مقابل مواردی از قبیل افزایش مشارکت جمعی در بین دانشآموزان، افزایش آموزش و آگاهیبخشی به سایر دانشآموزان مدرسه و نیز بهبود وضعیت تحصیلی شهرداران مدرسه در سطح نامطلوبی ارزیابی شدهاند.
Machine summary:
"بر این اسـاس مقالۀ حاضر به بررسی میزان اثربخشی طرح شهردار مدرسه پرداخته است ؛ زیـرا دست اندرکاران و مسئولان مدیریت شهری و نیز آموزش و پرورش همـواره بـا - این مقاله برگرفته از طرحی پژوهشی با عنوان «بررسی اثربخشی طرح شهردار مدرسـه » بـه کارفرمـایی دفتـر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، تحت نظارت دکتر حسن رضا زین آبـادی در سـال ١٣٩٠ انجـام گرفته است .
بنابراین ، میتوان کیفیت هر مرحله را بر اساس وضعیت اهداف و برنامه های اجرایی در طرح شهردار مدرسه بررسی کرد، البته با توجه به اهداف اساسی تحقیق مبنی بر میزان اثربخشی اجرای طرح شهردار مدرسه در بین مدارس مختلف شهر تهران در این مقاله صرفا به نتایج و پیامدهای مرحلۀ برونداد پرداخته میشود؛ بنابراین ، سؤال اساسی تحقیق عبارت است از: عوامل و معرفهای برونداد در مدارس راهنمایی مجری طرح شهردار مدرسه از چه کیفیتی برخوردارند؟ در بحث از کیفیت برونداد میتوان بیان داشت : تا چه اندازه نتایج نظام آموزشی (دانش آموختگان، نتایج پژوهش ها و آثار علمی دیگر، خدمات تخصصی عرضه شده) در مقایسه با استانداردهای ازقبل تعیین شده (یا اهداف و انتظارات) رضایت بخش اند؟ در واقع با بررسی وضعیت برونداد برنامه ها میتوان به بررسی اثربخشی طرحها پرداخت .
در نهایت در جمع بندی وضعیت پیامدها و آثار طرح بر روی دانش آموزان شهردار مدرسه میتوان چنین قضاوت داشت کـه بـیش تـرین تـأثیر طـرح شـهردار مدرسـه در افزایش احساس مسئولیت پذیری اجتماعی و نیز افزایش علاقه و تعلق آنها نـسبت بـه محیط مدرسه است ."