Abstract:
امروزه رقابت موجود در بازارها با گستردگی بیشتری نسبت به گذشته همراه است. بسیاری از شرکتها تلاش میکنند تا با تدوین استراتژیهای رقابتی مناسب، مزیت رقابتی را بدست آورند و با افزایش میزان رقابتپذیری محصولات خود، زمینه رشد و پیشرفت شرکت را فراهم سازند. افزایش ارزش برای مشتریان به منظور دستیابی به مزیت رقابتی، ارتباط نزدیکی با انتخاب دقیق استراتژی توسط شرکت دارد. در این پژوهش تاثیر استراتژیهای رقابتی، بر پایداری عملکرد مالی و ریسک شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. برای آزمون روابط مذکور اطلاعات 424 سال ـ شرکت شامل 130 شرکت طی سالهای 1386-1392 مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور اندازهگیری استراتژیهای رقابتی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها، با استفاده از رگرسیون خطی چندمتغیره و ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفته است. نتایج نشان میدهد هر چند بکارگیری استراتژی تمایز نسبت به استراتژی رهبری هزینه منجر به عملکرد پایدارتری میشود، اما استراتژی تمایز ممکن است با ریسک بیشتری همراه باشد.
Machine summary:
در این پژوهش تاثیر استراتژیهای رقابتی، بر پایداری عملکرد مالی و ریسک شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است.
پس از کار اولیه پورتر در زمینه استراتژی عمومی، بسیاری از مطالعات همچون راجیو و همکاران ]19[ و نوریفرد و درستکار ]7[، این مفهوم را مورد بررسی قرار دادند که شرکتها با استفاده از هر کدام از استراتژی تمایز و رهبری هزینه میتوانند به عملکرد برتری دست پیدا کنند و اتخاذ هر کدام از استراتژیها منجر به رشد فروش و نرخ بالاتر بازده داراییها (ROA) میشود.
نوریفرد و درستکار ]7[ تاثیر استراتژی رهبری هزینه بر عملکرد مالی بلندمدت شرکتهای برتر پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار داد.
نتایج حاصل نشان میدهد که اعمال استراتژی رهبری هزینه بر عملکرد مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اثر مستقیم دارد.
یافتههای پژوهش در این بخش ابتدا نحوه اندازهگیری متغیرهای استراتژیهای تمایز و رهبری هزینه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی ارائه شده است و در ادامه نتایج آمار توصیفی و آزمون فرضیهها تشریح میشود.
نتایج حاصل از تخمین رابطه (1) نشان میدهد که هر دو استراتژی رهبری هزینه و تمایز هزینه اثر مثبت و معناداری بر عملکرد شرکتها دارند، لذا به منظور بررسی پایداری این اثر در طی دورههای بعد از سال t، به تخمین رابطه (2) در سه دوره بعد از سال t نیز پرداخته میشود.
یافتههای پژوهش از بررسی 130 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بازدهی زمانی 1386-1392 نشان میدهند که استراتژی تمایز و رهبری هزینه، رابطه مثبت و معناداری بر عملکرد دوره جاری دارند، بدین معنی که اتخاذ استراتژیهای رقابتی منجر به بهبود عملکرد میشود.