Abstract:
امروزه ، اهمیت حل مسائل شهری از کوچک ترین واحد، یعنی محله بر برنامـه ریـزان آشـکار شده است . پایداری و حرکت به سمت توسعه پایدار چندین دهه است که مورد توجـه قـرار گرفته و محله پایدار زیربنای توسعه پایدار شهری معرفی شده است . محله پایدار درصـدد متناسب کردن ساختار خود با نیازهای امروزی ساکنان و رویکـردی دوبـاره بـه مولفـه هـای ازدست رفته دوره های پیشین است ؛ آن چنان که محلات تاریخی متناسب با نیازهای سـاکنان خود شکل میگرفتند و پاسخ گوی اکثر نیازهای آنان بودند. پژوهش حاضر با هدف سـنجش و ارزیابی شاخص های پای داری در مقیاس محله انجام شده و در راستای پایداری محله ای، بـا تعریف عملیاتی این شاخص ها، درپی دست یابی به میزان پای داری در محله های بافت تاریخی است . این پژوهش از نظر هدف از نوع کاربردی- توسعه ای و از نظـر روش از نـوع توصـیفی- تحلیلی است . برای نیل به هدف ذکرشده ، با اسـتفاده از منطـق فـازی بـه سـنجش میـزا پایداری محلات اقدام شده است . نتایج گویای این است که محـلات بافـت تـاریخی از نظـر میزان پایداری در شرایط مساعدی به سر نمیبرند و در وضعیت پایداری ضـعیف و کمتـر از متوسط هستند. از میان محلات نه گانه تاریخی شهر یزد، محله گودال مصلی بـا ارزش ٠/٤٧٤ در مقایسه با سایر محلات در شرایط بهتری قرار دارد. رتبه های بعدی بـه محـلات شـیخداد فهادان ، شش بادگیری، پشت باغ ، گازارگاه ، گنبد سبز، زرتشـتی هـا و درنهایـت دولـت آبـاد اختصاص دارد. بدیهی است که اوضاع کنونی مورد تایید رویکرد محلات پایدار و نیل به شهر پایدار نیست و تا دست یابی به آن راهی طولانی پیش روی مدیران شهری قرار دارد. بنابراین ، التیام مسئله ناپایداری محلات بافت تاریخی با توجه به ارزش کهن آن بایـد در چهـار بعـ اقتصادی، زیست محیطی، فیزیکی کالبدی و اجتماعی- فرهنگی به صورت سیسـتماتیک ، بـا تاکید بر بحث «عدالت » و با به کارگیری راه بردهای منطبق بر قوت ها و ضعف ها جهت ارتقـا ی آن ها از اولویت برخوردار باشد.
Machine summary:
آیا همۀ محلات از نظر شاخص ها و ابعاد پایداری محله ای در یک سطح قرار دارند؟ ٢- مبانی توسعۀ پایدار و محلۀ پایدار نگرانیهای موجود دربارة فروپاشی محیط و کاهش منابع طبیعی موجب شده توسـعۀ پـایدار به عنوان مفهوم کلیدی در سیاست گذاریهای ملـی و بـین المللـی مطـرح شـود ( & Vouvaki ٤٧٣ :٢٠٠٨ ,Xepapadeas)؛ به طوری که از اواسط دهۀ ١٩٨٠ و پـس از گـزارش برانـت لنـد ، اصطلاح «توسعۀ پای دار» در مجامع مختلف به عنوان رویکرد جدید توسعه مطرح شد ( ,Baker ٦ :٢٠٠٦).
جدول ٣ مقادیر عضویت فازی برای شاخص زیست محیطی ضعیف 0/08 0/06 0/37 0/61 0/03 0/36 0/03 0/15 0/00 متوسط 0/67 0/59 0/44 0/32 0/61 0/80 0/64 0/55 0/63 قوی 0/00 0/00 0/00 0/05 0/00 0/00 0/00 0/00 0/00 ٥-٣- پایداری فیزیکی- کالبدی محلات شاخص های به کاررفته جهت سنجش میزان پایداری فیزیکی- کالبدی پژوهش حاضر حـاکی از ضعیف بودن محلات بافت تاریخی از لحاظ پایداری فیزیکی- کالبدی است ؛ به طوری کـه فقط محلۀ گودال مصلی با میانگین ٠/٥٠٧ در حد متوسط قرار دارد و سایر محلات از نظر این شاخص ها در وضعیت ضعیف هستند و در محلات فهادان و دولت آباد به کمترین میزان خـود یعنی ٠/٢٨٦ و ٠/٢٩٩ می رسند.
Teymouri, "Measuring Urban Neighborhoods Sustainable Development with Fuzzy Logic and Geographic Information System (Case Study: Tehran- 17th Municipal Region)", Human Geography Research Quarterly, Vol. 43, No. 77, Pp. 89-111, 2011.