Abstract:
«اعتماد سیاسی» به رابطة دولت و مردم میپردازد. در ایران، اعتماد سیاسی از اوایل انقلاب تاکنون سیر نزولی داشته است. این مقاله معتقد است: در فقه سیاسی، قواعدی وجود دارد که میتوان از دل آنها راهکارهایی را برای افزایش اعتماد سیاسی استخراج کرد که عبارتند از: مساوات، شورا، عدالت، حفظ نظام، تالیف قلوب، تعاون، وفای به عقود، احسان و درء. عوامل موثر بر افزایش اعتماد سیاسی به دو دستة «اعتماد مرتبط با دولت» و «اعتماد مرتبط با مردم و جامعه» تقسیم میشود. در دستة اول، راهبردهایی ارائه شده که مخاطب آن نظام سیاسی و مسئولان آن است که عبارتند از: ارتباط مسئولان با مردم، ارائة خدمات رفاهی، تخفیف مشقّات زندگی مردم، وادار نکردن مردم به آنچه بر عهدة آنان نیست، پرهیز از وعدههای دروغین به مردم، برطرف کردن سوءظن مردم نسبت به عملکرد حاکمان، استقرار عدالت در میان مردم و شایستهسالاری. در بخش اعتماد سیاسی شهروندان، دو دسته راهبرد ایجابی و سلبی پیشنهاد شده که راهبردهای ایجابی عبارتند از: امر به معروف و نهی از منکر، برادری، امانتداری و وفای به عهد. راهبردهای سلبی هم عبارتند از: پرهیز از دروغ، کینهورزی، نیرنگ، سخنچینی، غیبت، و غش با مسلمانان.
Machine summary:
این مقاله معتقد است: در فقه سیاسی، قواعدی وجود دارد که میتوان از دل آنها راهکارهایی را برای افزایش اعتماد سیاسی استخراج کرد که عبارتند از: مساوات، شورا، عدالت، حفظ نظام، تألیف قلوب، تعاون، وفای به عقود، احسان و درء.
در دستة اول، راهبردهایی ارائه شده که مخاطب آن نظام سیاسی و مسئولان آن است که عبارتند از: ارتباط مسئولان با مردم، ارائة خدمات رفاهی، تخفیف مشقات زندگی مردم، وادار نکردن مردم به آنچه بر عهدة آنان نیست، پرهیز از وعدههای دروغین به مردم، برطرف کردن سوءظن مردم نسبت به عملکرد حاکمان، استقرار عدالت در میان مردم و شایستهسالاری.
البته این ارتباط و تعامل بین مردم و دولت باید با سازوکار مناسب خود، که همان اعتماد سیاسی است، برقرار و حفظ شود.
اگر بتوان از راه دین، راهکارهایی برای افزایش انباشت اعتماد در جامعه یافت، چرا باید خود را از این سرمایه محروم ساخت؟ با توجه به اینکه نظام جمهوری اسلامی مبتنی بر فقه سیاسی شیعه است، این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که فقه سیاسی شیعه برای تولید اعتماد سیاسی در ایران چه ظرفیتهایی دارد؟ <H2>اعتماد سیاسی</H2> اعتماد سیاسی بر مبنای چگونگی مطابقت رفتار دولت با انتظار هنجاری مردم تعریف میشودو با میزان حمایت مردم از نهادهای سیاسی مرتبط است.
قاعدة «وفای به عقود» در فقه سیاسی برای این مبحث قابل استفاده است.
عوامل مؤثر بر افزایش اعتماد سیاسی به دو دسته تقسیم میشود که یک دسته مرتبط با دولت و دستة دیگر مرتبط با مردم و جامعه است.