Abstract:
كتاب درسي در هر كلاسي ازجمله كلاس آموزش قواعد فقه در هر سطحي و در هر موسسه آموزشي، اعم از حوزه و دانشگاه، نقش محوري ايفا مي كند. بهدليل داشتن چنين نقشي تهيه و به كارگيري معيارهاي مرتبط و مناسب جهت ارزيابي كتب درسي قواعد فقه ضروري مي نمايد. مقاله حاضر به قواعد فقه نگاهي دوباره دارد كه با تكيه بر كتاب قواعد فقهي مذهب شافعي، تاليف دكتر سالم افسري، با رويكردي اصلاحيـانتقادي تنظيم شده است تا نقاط قوت و ضعف آن را مشخص كند و معلوم شود اين كتاب چهمقدار در راستاي اهداف تعيين شده آموزشي تاليف شده است. براي رسيدن به اين هدف، كتاب مورد بررسي و نقد قرار گرفت و نتايج تحقيق نشان داد كه اگرچه نواقص چندي در آن ديده مي شود، از نقاط قوت چشمگيري برخوردار است و مي توان گفت ويژگي هاي مثبت آن به مراتب بيش از نواقص آن است.
Machine summary:
مقاله حاضر به قواعد فقه نگاهی دوباره دارد که با تکیه بر کتاب قواعد فقهی مذهب شافعی، تألیف دکتر سالم افسری، با رویکردی اصلاحی - انتقادی تنظیم شده است تا نقاط قوت و ضعف آن را مشخص کند و معلوم شود این کتاب چهمقدار در راستای اهداف تعیینشده آموزشی تألیف شده است.
بخشهای این کتاب بهاین قرار است: - بخش مقدماتی قبل از شروع فصل اول کتاب که شامل برخی قسمتها نظیر فهرست مطالب و پیشگفتار است و در آن هدف از تألیف و نگارش کتاب توضیح داده شده و اصطلاحات ویژه مذهب شافعی آمده است؛ - پیکره اصلی: این کتاب مشتمل بر سه فصل است که توالی فعالیتها در هر فصل بهاین قرار است: کلیاتی درباره قواعد فقه: در این قسمت بیان تعریف لغوی و اصطلاحی قاعده فقهی و تفاوت آن با قاعده اصولی، نظریه فقهی، ضابطه فقهی، مسئله فقهی و اشباه و نظایر آن آمده است؛ سپس انواع قواعد فقه بررسی و قواعد مورد اتفاق و مورد اختلاف مذاهب با دو رویکرد درونمذهبی و برونمذهبی مطرح شده و درنهایت اهمیت و جایگاه قواعد فقه و سیر تاریخی پیدایش و تدوین آن توضیح داده شده است؛ همچنین در پایان فصل اول مهمترین کتابهای قواعد فقه معرفی شدهاند.