Abstract:
امروزه يكي از نحله هاي فكري كه به سوي دين و معنويت گرايش پيدا كرده اند، رويكرد سنت گرايي مي باشد. سنت گرايان، يكي از خصايص عمده فرهنگي عصر جديد تجدد را «بحران معنوي» مي دانند كه حاصل از دست رفتن منابع سنتي آن يعني دين است. اين نوشتار، به روش تحليلي ـ استنتاجي سعي دارد پس از بررسي مفهوم دين در رويكرد سنت گرايي و رابطه دين با سنت، دلالت هاي تربيتي آن در حوزه تربيت ديني مورد توجه قرار گيرد. بدين صورت، كه ابتدا با استفاده از منابع معتبر، به استخراج آراء و انديشه هاي سنت گرايان در خصوص دين پرداخته، سپس با نگاه تركيبي به اين آراء، نسبت به تلخيص و با هم نگري آنها اقدام نموده و مفاهيم مختص فرايند تربيت ديني پردازش شده است. از مهم ترين يافته هاي پژوهش اين است كه به اعتقاد سنت گرايان، دين قابليت نفوذ بر همه ابعاد زندگي بشر را دارد. آنها بر دفاع عقلاني از دين تاكيد مي كنند و تضعيف دين داري را نتيجه مستقيم تجددگرايي مي دانند. براين اساس، معتقدند كه بهترين راه براي مواجهه با اين چالش، شناخت عميق و هوشمندانه دنياي متجدد بر مبناي نگرش عقلاني است و قرآن و حديث، سرچشمه هاي توامان سنت اسلامي اند و تعاليم اين دو منبع لايزال، كليد هدايت، قرب الهي و سعادت هر دو جهان است.
Machine summary:
"در سنت تعقلی اسلامی، منبع این حکمت را تعالیم پیامبران میدانند؛ یعنی همان مفهوم اسلامی نبوت که مطابق آن حقیقت از آغاز حاضر بوده و بارها و بارها توسط پیامبران مختلف به این جهان آورده شده است و به پیامبر اسلام ختم میشود (نصر، 1380، ص 192).
به باور نصر، «مهمترین چیز برای جوان مسلمان آن است که به پیام عام و جهانی اسلام در تعالیم مربوط به خداوند، بشر، جهان طبیعت، فرجام کار انسان و وحی متمسک باشد و از شریعت و تعالیم معنوی و اخلاقی این دین متابعت کند.
اولین سؤالی که در اینجا مطرح میشود این است که چگونه میتوان یک نظام آموزشی واحد را جایگزین دو نظام متعارض، یعنی نظام آموزشی سنتی و نظام آموزشی مدرن نمود؟ پرسش اصلی این است که آیا ممکن است با محدود کردن خود به شرعیات اسلام و معنای ظاهری آیات قرآن، یا با نشاندن تقوا به جای پاسخی عقلی، فارغ از اینکه این تقوا چقدر خالصانه است، علوم طبیعی را در نظرگاه اسلامی ادغام کرد؟ سیدحسین نصر در پاسخ به این سؤال از دو نیرو که برای اسلامی کردن تعلیم و تربیت (تربیت دینی) فعالیت میکنند، نام میبرد.
جمعبندی و نتیجهگیری با نگاهی گذرا به آموزههای اساسی مکتب سنتگرایی و بحث وحدت متعالی ادیان، درمییابیم: سنتگرایان، هر دین را یک نحو نگاه و توجه خداوند به بشریت میدانند و از نظر آنان صرفا دین است که تجلی حقیقت تام و جامع الهی است و ازاینرو، قابلیت نفوذ بر همه ابعاد زندگی بشر را دارد و میتواند در هر امری راهنمای او باشد."