Abstract:
يكي از چالش هاي پيش روي سرمايه گذاران، شناسايي شركت هايي با كارايي بهتر و ريسك سرمايه گذاري كمتر مي باشد كه از ملزومات اين تصميم گيري، سنجش درست كارايي شركت ها و يا به عبارتي ارزيابي عملكرد واحدهاي تصميم گيرنده خواهد بود. هدف از انجام پژوهش حاضر معرفي و بيان رويكرد تركيبيDEA فازي – TOPSIS جهت ارزيابي عملكرد واحدهاي تصميم گيرنده مي باشد كه ازاين روش تركيبي جهت ارزيابي عملكرد و رتبه بندي شركت هاي پتروشيمي فعال در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. طبق نتايج به دست آمده روش تركيبي DEA فازي- TOPSISبه دليل تشخيص بهترين DMU از بين DMU هاي كارا،كاراتر از روش DEA كلاسيك مي باشد، همچنين نتايج اين روش به دليل استفاده از اعداد فازي با به كارگيري داده ها از جوانب بهترين، بدترين و ميانگين عملكرد شركت ها، نسبت به حالت قطعي از جامعيت و اعتبار بيشتري برخوردار است. درنهايت پس از ارزيابي عملكرد و رتبه بندي ۱۲ شركت پتروشيمي طي دوره زماني 3 سال با استفاده ازاين روش، شركت هاي پتروشيمي پرديس و اميركبير به ترتيب بهترين و ضعيف ترين عملكرد را به خود اختصاص داده اند. در پايان از ضريب همبستگي، بين نتايج حاصل از به كارگيري رويكرد تركيبي با ميانگين بازده حقوق صاحبان سهام هر شركت طي دوره موردبررسي، جهت سنجش اعتبار مدل و صحت نتايج به دست آمده، استفاده شده است.
Machine summary:
"پرسشهای مطرحشده در راستای شکلگیری این پژوهش مطابق زیر میباشد: ۱)چگونه میتوان روش ترکیبی تحلیل پوششی دادههای فازی- تاپسیس را برای ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیمگیرنده بکار برد؟ ۲) آیا این روش ترکیبی از روش DEA کلاسیک کاراتر است؟ ۳) نحوه دستیابی به میزان اهمیت هر یک از معیارها در ارزیابی عملکرد شرکتهای پتروشیمی چگونه است؟ ۴) رتبهبندی شرکتهای پتروشیمی در بورس اوراق بهادار تهران چگونه است؟ در پژوهش حاضر،ابتدا مبانی نظری و پیشینه تحقیق بیان خواهد شد، پسازآن، مدلها به همراه جامعه آماری و شاخصهای مورداستفاده در پژوهش پیش رو بهطور کامل شرح داده خواهد شد، در بخش بعدی یافتههای تحقیق، عنوان و در پایان نتایج حاصل از حل مدل بیان میشود.
]12[ منگ و چون فو (۲۰۱۱) نیز از روش ترکیبی DEA-TOPSISبرای زمانبندی ساختوساز پروژههای جادههای شهری استفاده کردند و با تعیین 3ورودی (دوره بازگشت سرمایه، مقدار سرمایه و سازگاری شبکه)و 3 خروجی(ساختار شبکه، هماهنگی محیطی اطراف و نیازهای اجتماعی)برای مدل DEAبه حل آن با استفاده از فرآیند TOPSIS به محاسبه کارایی هر یک از پروژهها پرداختند و آنها را بر اساس نسبت نزدیکی به پروژه ایدئال رتبهبندی نمودند.
حال فرض میکنیم که nواحد تصمیمگیرنده یا شرکت وجود دارد و mورودی با اعداد فازی (i=1,2,…,m) =( , , ) و S خروجی (r=1,2,…,s) = , , داریم که درواقع همان معیارهای ماتریس تصمیم ما هستند، بدین ترتیب که در مرحله اول در مدل بکار گرفتهشده در این پژوهش همانند مدل قطعی دو نوع واحد تصمیمگیری مجازی به نام IDMU و ADMU با استفاده از ماتریس تصمیم،تشکیل داده میشود و نمره کارایی هر یک از آنها با استفاده از توابع بهینهسازی DEA بهطور جداگانه و به ترتیب برای حد پایین،حد وسط و حد بالای عدد فازی مربوطه محاسبه میشوند."