Abstract:
مسئله ی امنیت و کاهش آسیب پذیری منطقه ی کلان شهری تهران، به عنوان پایتخت سیاسی و اقتصادی کشور، از گذشته تاکنون موردتوجه قرار داشته است. نامناسب بودن گزینه نظامی سازی فضاهای شهری، به دلیل «هزینه های بالای برقراری امنیت» و همچنین «افشای فضاهای راهبردی»، تصمیم گیرندگان را به تفکر در مورد شیوه های مشاهده نشدنی برقراری امنیت یا«پدافند غیرعامل» در پوشش ابزارهای برنامه ریزی و طراحی واداشته است. در این رابطه با آگاهی از این موضوع که مشکل یابی اولین گام درفرایند حل مشکل به شمار می آید، هدف از پژوهش کیفی پیش رو به شناسایی عرصه های آسیب پذیر منطق فضایی کلان شهر تهران و در نهایت تدوین چارچوب مناسب سیاست گذاری توسعه فضایی، به منظور کاهش آسیب پذیری آن، اختصاص یافته است. با فرض تفکیک سازمان فضایی شهر به پنج مقوله ، برآمد پژوهش تحلیلی انجام شده به روش فراتحلیل، نشان از آسیب پذیری بالای منطق فضایی کلان شهر، به جز در مقوله ی الگوی توسعه فضایی شهر و تنها از منظر معیار«استتار درون ساخته»، اصل«اختفا و پوشش» و اصل«دسترسی و نفوذپذیری» و همچنین در مقوله ی جانمایی و پخشایش عملکردها در مجموعه از منظر اصل »دسترسی و نفوذپذیری» دارد. درنهایت با توجه به این موضوع و با هدف مشکل گشایی و افزایش پایداری به پیشنهاد چارچوب سیاست گذاری مناسب پرداخته خواهد شد.
Machine summary:
مورد دیگر در زمینه موضوعات ریختشناسی نیز نقطه ضعف کلانشهر تهران در گسترش استفاده از نماهای شیشهای و آلومینیومی در ساختمانهای اداری و دولتی به دلیل سهولت نصب و پایین بودن قیمت تمام شده است که این امر پراکنش امواج راداری و در نتیجه شناسایی هدف را تسهیل میکند (ساختمان شیشهای وزارت جهادکشاورزی واقع در بلوارکشاورز در زمرهی حلقه اول راهبردی و همچنین ساختمان بانک مرکزی- شکل4) (رجوع شود به تصویر صفحه) زیرگام دوم- سنجش آسیبپذیری کلانشهر تهران بر اساس اصل اختفا و پوشش- براساس اقتضائات پدافندی، وضعیت تهران در زمینهی اصل اختفا و پوشش در قالب چهار مقولهی شناسایی شده به شرح زیر قابل بررسی است: الگوی توسعه فضایی شهر : اطلاق عنوان «شهر بی در و پیکر» به تهران700 کیلومتر مربعی، با کلیهی معایبی که از دیدگاه مدیریت و برنامهریزی توسعه شهر داراست، از دیدگاه پدافندی دارای مزایایی است.
زیرگام پنجم- سنجش آسیبپذیری کلانشهر تهران بر اساس اصل پراکندگی: براساس اقتضائات پدافندی، وضعیت تهران در زمینهی اصل پراکندگی در قالب سه مقولهی شناسایی شده به شرح زیر قابل بررسی است: الگوی توسعه فضایی شهر: پراکندگی فعالیتهای مهم شهری، برخلاف افزایش هزینههای خدماترسانی، به دلیل کاستن از توانایی دشمن در تشخیص، هدفیابی و در نتیجه نفوذ به نقاط کلیدی، باعث ضروری ساختن استفاده از نیروی دفاعی بیشتر و در نتیجه افزایش امنیت و پایداری شهر میشود.