Abstract:
در شریعت ه اسلام، برای جلوگیری از بروز جرم، برای برخی از جرائم، مجازات معینی تعیین شده است؛ ولی در این میان بر اساس مصالحی، عاملی به نام توبه برای سقوط این مجازات قرار داده شده است. با بررسی آیات و روایات، روشن می شود که توبه قبل از دستگیری در برخی جرائم باعث سقوط حد می شود؛ ولی توبه بعد از اثبات جرم به واسطه اقرار مجرم، اقامه بینه یا علم قاضی موجب سقوط حد نمی شود؛ البته در صورت اثبات جرم به واسطه اقرار مجرم، توبه مجرم باعث می شود که حاکم در اجرای حد مختار باشد.
Machine summary:
در این نظریه، در واقع دو ادعا وجود دارد: اول اینکه توبه قبل از دستگیری مسقط حد محاربه و سرقت میشود و دوم اینکه توبه در سایر جرائم مسقط حد نیست؛ به همین دلیل ما این نظریه را در دو جهت بررسی میکنیم: جهت اول: اسقاط حد سرقت و محاربه به واسطه توبه قبل از دستگیری دلیل سقوط حد سرقت به واسطه توبه قبل از دستگیری صحیحه عبدالله بن سنان است که میفرماید: «علی بن إبراهیم عن أبیه عن إبن محبوب عن عبدالله بن سنان عن أبیعبدالله علیه السلام قال: السارق إذا جاء من قبل نفسه تائبا إلی الله عز و جل و رد سرقته علی صاحبها فلا قطع علیه.
) 2 جهت دوم: عدم اسقاط سایر جرائم به واسطه توبه قبل از اثبات جرم برای اثبات این مدعی باید به این نکته توجه داشت همانطور که گفته شد، مقتضای اطلاقات عدم سقوط حد به واسطه توبه است و برای اسقاط حد نیاز به دلیل است و این دلیل فقط در باب سرقت و محاربه وجود دارد؛ ولی در دیگر ابواب دلیلی بر سقوط وجود ندارد و در ذیل به بررسی دلیلی که برای سقوط حد در دیگر ابواب بیان شده است میپردازیم: مرسله جمیل بن دراج: «محمد بن یحیی عن أحمد بن محمد عن علی بن حدید و إبن أبیعمیر جمیعا عن جمیل بن دراج عن رجل عن أحدهما علیهما السلام فی رجل سرق أو شرب الخمر أو زنی فلم یعلم بذلک منه و لم یؤخذ حتی تاب و صلح فقال إذا صلح و عرف منه أمر جمیل لم یقم علیه الحد.