Abstract:
هدف اصلی این پژوهش، مقایسه کیفیت زندگی در دو بافت قدیمی (محله قطارچیان) و جدید (محله ظفریه) شهری سنندج و شناسایی مولفه های موثر بر بهبود کیفیت زندگی در هردو بافت است. در این پژوهش، با تاکید بر بعد ذهنی کیفیت زندگی، میزان رضایتمندی ساکنان دو محله انتخابشده با استفاده از شاخص های کیفیت زندگی ارزیابی میشود. مدل نظری ارائه شده، براساس چارچوب دیدگاه تحقیقات تجربی و با توجه به میزان رضایتمندی بنا شده است. به منظور ساختاربندی و ایجاد درخت ارزش کیفیت زندگی، از روش کل به جزء (بالا به پایین) استفاده شده که در چهار سطح تنظیم شده است. برمبنای سنجه های سطح آخر، پرسشنامهای با 45 سوال تدوین شد و کیفیت زندگی شهری، براساس طیف پنجگزینه ای لیکرت توسط ساکنان ارزیابی شد. میزان آزمون آلفای کرونباخ (91/0) نیز روایی پرسشنامه را تا حد زیادی تایید می کند. اطلاعات استخراجشده از پرسشنامه، به روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره، آزمون تی و آزمون همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. براساس نتایج، فرضیه پژوهش مبنیبر مطلوب تربودن کیفیت زندگی در بافت جدید تایید شد و میانگین امتیاز رضایتمندی ساکنان محله قطارچیان (با میانگین 2/72) و محله ظفریه (با میانگین 3/44)، میزان تفاوت رضایتمندی ساکنان دو محله را آشکار ساخت. در بررسی سایر فرضیهها، معناداری تاثیر دو عامل کیفیت محله و مسکن بر میزان رضایت از کیفیت زندگی، تایید و معناداری تاثیر وضعیت اجتماعی- اقتصادی ساکنان بر میزان رضایتمندی از کیفیت زندگی شان رد شد.
Machine summary:
مقدار T مربوط به محلۀ قطارچیان نشان میدهد ساکنان محله ، فقط از عوامل وضعیت سلامتی، حس تعلق ، روابط همسایگی و مراکز تجاری، رضایتی بالاتر از حد متوسط دارند و در ده عامل دیگر، میزان رضایتمندی پایین تر از متوسط است .
مقایسۀمقدارTدرمحله هایقطارچیان وظفریه عوامل نتیجۀآزمون تیدرمحلۀ نتیجۀآزمون تیدرمحلۀظفریه مسکن قط١ا٦ر/چ٨یا-ن 6/842 محله -4/56 11/272 حمل ونقل -12 9/219 فضای سبز -7/38 9/131 دفع زباله -7/99 5/794 امنیت فردی -4/29 4/47 سلامتی 13/26 7/906 حس تعلق 1/68 11/45 روابط همسایگی 2/54 2/89 وضعیت اقتصادی ٤/٢٣- 6/06 امکانات بهداشتی -6/16 0/08 امکانات تفریحی -7/35 4/14 امکانات آموزشی -6/28 4/10 مراکز تجاری 7/05 1/87 محیط فیزیکی -12/11 11/34 محیط اجتماعی -3/23 11/17 محیط اقتصادی -10/50 1/47 کیفیت زندگی -10/71 8/84 تحلیل رگرسیون وضرایب بتا آزمون همبستگی پیرسون در محلۀ قطارچیان نشان می دهد بین کیفیت زندگی و سه زیرشاخص محیط فیزیکی، محیط اجتماعی و محیط اقتصادی، همبستگی بالایی وجود دارد که نشان دهندة یک رابطۀ خطی مثبت قوی بین آن هاست (جدول ٣).
در محلۀ ظفریه نیز این فرضیه ، بررسی و وجود رابطۀ معنادار میان کیفیت زندگی و میزان رضایتمندی از کیفیت مسکن و محله تأیید شد.
مطابق نتایج آزمون تی در محلۀ قطارچیان ، بیشترین میزان رضایتمندی در این محله ، مربوط به سه عامل وضعیت سلامتی، مراکز تجاری و روابط همسایگی و کمترین میزان رضایت نیز به دلیل نفوذپذیری پایین بافت برای وسایل نقلیه ، از عوامل حمل ونقل ، مسکن و دفع زباله است .