Abstract:
در این تحقیق به شناسایی نوع گونه و عوامل مخرب ارسیها و پله های چوبی کاخ سلیمانیه واقع در
شهرستان کرج پرداخته شد، همچنین مواد و روشهای حفاظت موثر آنها مورد ارزیابی قرار گرفت.
پس از سنباده زنی و آشکارشدن نقوش چوب و با استفاده کلید شناسایی ماکروسکوپی، نوع گونه
چوبی، چوب چنار شناسایی شد. نتایج نشان داد که ارسیهای چوبی این کاخ دچار هوازدگی شده و
به ویژه در سطوح بیرونی آنها، چوب دچار تغییر رنگ شده و سطح آن پرزدار شده است. همچنین،
در برخی از قسمتهای ارسیها به علت تغییر ابعاد چوب در اثر جذب و دفع رطوبت، ترک و
شکاف خوردگی مشاهده شد. نتایج حاکی از وقوع فرسایش مکانیکی سطوح چوبی پله های این کاخ
بود. آثاری از حمله عوامل مخرب بیولوژیکی زنده مانند سوسکهای چوبخوار و موریانه مشاهده نشد.
در بین مواد حفاظتی اعمال شده بر روی ارسیهای چوبی (بازیلیت و روغن برزک)، در مجموع روغن
برزک با امکان حفظ نقوش و زیبایی چوب به عنوان یک ماده دوستدار محیط زیست برای حفاظت
ارسیهای چوبی این کاخ پیشنهاد میشود.
Machine summary:
"در این تحقیق به شناخت نوع گونه مورد استفاده در ارسیهای چوبی و چوب مورد استفاده در پلههای واقع در کاخ سلیمانیه و نیز بررسی شدت تخریب بیولوژیکی و آبیوتیکی آنها پرداخته و روشهای صحیح حفاظت از این آثار تاریخی ارزشمند معرفی گردیده است.
بررسی چوب در این قسمت نشان میدهد که ترکهای طولی واقع در این قسمت ناشی از نوسانات رطوبتی و بروز همکشیدگی و واکشیدگیهای مستمر در چوب میباشد، از آنجا که این پلهها در محیط سرباز قرار دارند و تابش نور خورشید بر آنها بیشتر بوده است آثاری از تغییر رنگ نیز در آنها مشاهده شد (شکل 4).
در مورد مواد حفاظتی مورد استفاده در موزهها و آثار باستانی علاوه بر موارد عمومی مانند قیمت مناسب، سازگار با محیطزیست بودن، سرطانزا نبودن برای انسان و ماندگاری طولانی مدت عواملی نظیر قابلیت برگشتپذیری (یعنی در هر زمانی که نیاز بود بتوان این ماده را از سطح چوب پاک کرد)، دارا بودن حلال مناسب و عدم تغییر رنگ وظاهر چوب پس از استفاده از آن بسیار مهم میباشد.
ضمن بررسی ارسیهای چوبی کاخ سلیمانیه، در سطح چوب در نقاطی که بتونه روی آن از بین رفته لکههای سیاه رنگی مشاهده گردید که در این نقاط احتمال باختگی قارچی وجود دارد، البته مقدار این تغییر رنگها بسیار اندک بوده و بهصورت پراکنده میباشند.
خوشبختانه چوب مورد استفاده در این محل هنوز وارد مرحله پوسیدگی قارچی و تخریب بیولوژیکی نشده و به کمک روشهای حفاظتی موثر نظیر سمپاشی محیط بیرونی کاخ میتوان میزان تخریبها را کاهش داد و مانع بروز آسیبهای جدیتر در آینده گردید."