Abstract:
منازعة قومی و عوامل مرتبط با آن، یکی از پرسمانهای عمدة نحله های مختلف علوم اجتماعی ، به ویژه در چندین دهة اخیر بوده است . هم زمانی تحولات منازعـة قومی و فرآیند گذار به دموکراسی ، به ویژه پس از نیمه دوم قرن بیستم ، مطالعات جامعه شناسی سیاسی منازعه قومی را به این مسئله متمرکـز سـاخته اسـت کـه گذار به دموکراسی ، چه شرایط و بسترهایی را برای تحولات منازعة قومی فـراهم می کند. مهم تر اینکه گذار به دموکراسی الزاما با منازعه قـومی توامـان اسـت ، یـا اینکه فرآیند گذار می تواند به واسـطه تـرویج مـذاکرة سیاسـی در حکومـت هـای دموکراتیک نوین ، فرصتی برای پیشگیری از منازعات قومی مهیا کند؟ با توجه به نبود پژوهش های تئوریک در این زمینه ، ما در این مقاله با بهرهگیـری از تحلیـل کیفی ، به مطالعة شرایطی پرداخته ایم که طی آن، گذار به دموکراسی هم بستری برای تعدیل منازعات قومی مهیا می کنـد و هـم منجـر بـه تشـدید آن مـی شـود. راهبردهای نهادی ممانعت از منازعة قومی ، منازعة قومی و نشوونمای رویـه هـای دموکراتیک و رفتارشناسـی رژیـم هـای اقتـدارگرا در بـاب تنـوع قـومی از دیگـر موضوعات مورد مداقه ما در این پژوهش بوده است .
Machine summary:
"هم زمانی قاعدهمند فرآیند گذار به دموکراسی و بروز منازعة قومی ، مطالعات جامعه شناسـی سیاسی منازعه قومی را به این مسئله متمرکز ساخته است که گـذار بـه دموکراسـی ، چـه شرایط و زمینه هایی را برای تحولات منازعه قومی فراهم می کند.
Stereotypes تنش های قومی در بستر فرآیند گذار به دموکراسی و مبدل شدن آن بـه منازعـة قـومی بالفعل منجر می شود (٤٣-٤١ :١٩٩٣ ,De Nevers): نخست اینکه هویت یابی رژیم سیاسی اقتدارگرای پیشین با یک گـروه قـومی خـاص، به ویژه گروه قومی ای که در اقلیت باشد، به احتمـال زیـاد تـلاشهـا بـرای جلـوگیری از منازعات قومی را مختل ساخته و مانع از حل وفصل مسالمت آمیـز آن خواهـد شـد.
بر جای گذاشتن چنین میراثی از سوی رژیم های اقتدارگرای چندقومی پس از فروپاشی آنها، تأثیر مهمـی بر تحولات منازعة قومی پس از وقوع گذار به دموکراسی دارد؛ به طـوری کـه اگـر رژیـم اقتدارگرای پیشین در مناطق قـومی دسـت بـه توسـعه نـامتوازن بزنـد، احتمـال اینکـه (10) دموکراتیزاسیون منجر به تشدید تضادهای قومی شود، بیشتر است .
از ایـن رو شـگفتی آور نیسـت کـه تجربـة دموکراسی در این جوامع دست کم در مراحل آغازین خـود بـه طـور متناقضـی تـوأم بـا مشتعل شدن شورشهای قومی و بالا گرفتن خشونت سیاسی میان گروههـای قـومی ای باشد که خود را دارای خصایص فرهنگی و در نتیجه منـافعی مجـزا از دیگـر گـروههـای جامعه محسوب می دارند."