Abstract:
هدف این پژوهش ارائه مدلی برای تبیین رفتار شهروندی سازمانی براساس رضایت شغلی و عدالت سازمانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان، بود. بدین منظور، از بین کلیه پرسنل دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان اعم از کارکنان رسمی و اعضای هیات علمی، با استفاده از فرمول کوکران 125 نفر (96 نفر مرد و 29 نفر زن)، به شیوهی نمونهگیری تصادفی طبقهبندی شده به روش سیستماتیک، انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامههای عدالت سازمانی نیهوف و مورمن، سنجش رفتار سازمانی پودساکف و شاخص توصیف شغل (JDI)، مورد آزمون و دادههای به دست آمده با استفاده از روش تحلیل مسیر، مورد ارزیابی آماری قرار گرفتند. یافتهها نشان داد ابعاد عدالت توزیعی، تعاملی و رویهای قادر به پیشبینی رفتار شهروندی سازمانی میباشند. رضایت شغلی نیز قادر به پیشبینی رفتار شهروندی سازمانی میباشد. همچنین ترکیبی خطی از ابعاد عدالت سازمانی و رضایت شغلی، رفتار شهروندی سازمانی را پیشبینی مینمایند. یافتهها همچنین نقش واسطهگری رضایت شغلی را در رابطه بین ابعاد عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی مورد تأیید قرار داد. با توجه به یافتههای به دست آمده نتیجه گرفته میشود که مدیران سازمان مورد مطالعه و همچنین سازمانهای دیگر نسبت به اعمال رفتارهای عادلانه در مورد کارکنان اهتمام بیشتری ورزند که این هم موجب رضایت شغلی کارکنان و هم موجب افزایش عملکرد سازمان خواهد شد و در نتیجه رضایت افرادی که گیرنده خدمت از سازمان هستند را در پی خواهد داشت.
Machine summary:
1 Organizational Citizenship Behavior (OCB) 2 prosocial organizational behavior 3 extra-role behavior 4 organizational spontaneity behavior 5 contextual performance در ادامه ی بررسی و تبیین مفهوم رفتـار شـهروندی سـازمانی، پودسـاکف و همکـاران ( ,Podsakoff ٢٠٠٠ ,Bachrach &MacKenzie, Paine ) از بین نزدیک به ٣٠ دسته بنـدی متفـاوت کـه از ابعـاد رفتار شهروندی سازمانی توسط پژوهشگران مختلف ارائه شده بود پنج بعد را که در بین محققـان از اقبال بیشتری برخوردار بودنـد شناسـایی کردنـد کـه عبارتنـد از: نـوع دوسـتی١، وظیفـه شناسـی ، 2 جوانمردی ٣، خوش خویی ٤ و ادب و مهربانی ٥.
بـر اسـاس نتـایج ایـن مطالعـات ، متغیرهای گوناگونی از جمله عـدالت سـازمانی ( ,Tanova &Nadiri ;٢٠١١ ,Salehi &Zeinabadi 2010; Karriker & Williams, 2009; Yilmaz & Tasdan, 2009; Ertürk, 2007; Eskew, 2005; ١٩٩٣ ,Moorman &Niehoff )، رضایت شغلی ( & Zeinabadi ;٢٠١٣ ,Jawahar &Swaminathan ٢٠٠٨ ,Tang &Foote ;٢٠١١ ,Salehi)، تعهد سازمانی ( & Ibrahim ;٢٠١١ ,Salehi &Zeinabadi ٢٠١٣ ,Aslinda)، شخصـیت شـغلی (;٢٠٠٥ ,Chen &Chiu ;٢٠٠٩ ,Chiu &Chen )، سـبک هـای رهبری (٢٠١٢ ,Tui &Lian ;٢٠١٣ ,Awang &Khan, Ghouri ) با قدرت پیش بینی متفـاوت مـی- توانند زمینه بروز و تقویت رفتار شهروندی سازمانی را فراهم نمایند.
ماتریس همبستگی مشاهده شده بین متغیرهای پژوهش (رجوع شود به تصویر صفحه) به منظور بررسی نقش پیش بینیکنندگی ابعاد عدالت سازمانی بر میزان رفتار شهروندی سازمانی، از تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه ی هم زمان ، استفاده شد، نتایج تحلیل ها در جدول ٢ نشان داده شده است .