Abstract:
هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی روش های ترک اعتیاد، دارودرمانی و درمان شناختی رفتاری بر میزان سازگاری خانواده های داوطلبان ترک انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش بیماران مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر تهران در سال 1393 بود. نمونه پژوهش 30 شرکت کننده بود که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به طور گزینشی در سه گروه (10 نفر در هر گروه) قرار گرفتند و هر گروه با روش درمانی مورد نظر که شامل درمان شناختی-رفتاری و دارودرمانی بود تحت درمان قرار گرفتند، ولی گروه گواه در انتظار درمان ماندند. پیش و پس از دوازده هفته درمان، همه شرکت کنندگان با پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپانیر (1976) مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که هر دو شیوه درمانی بر میزان سازگاری افراد موثرند و روش شناختی- رفتاری موثرتر از روش دارو درمانیاست. نتیجه گیری: درمان های روان شناختی درمان های موثری برای اختلالات هستند و می توانند جایگزین دارودرمانی قرار گیرند.
Objective: The present study was aimed at comparing the effectiveness of medicinal and cognitive-behavioral rehabilitation approaches in the adjustment rate of the families seeking rehabilitation. In this study، a quasi-experimental research design with pretest-posttest and control group was employed.
Method: The statistical population of this study included all the patients presenting to Tehran’s rehabilitation centers in 2014. The search sample consisted of 30 participants who were selected through purposive sampling and were selectively assigned into three 10-participant groups. The two experimental groups were treated by medicinal and cognitive-behavioral rehabilitation approaches، and the control group awaited the treatment. Twelve weeks after the intervention، all the participants were evaluated through Spanier Dyadic Adjustment Scale (1976).
Results: The results of the data analysis indicated that both treatment approaches were effective in the individuals’ adjustment rate (P<0.001) while cognitive-behavioral approach was more effective than the medicinal one.
Conclusion: Psychological treatments are effective methods for treatment of disorders and can replace medicinal therapies.
Machine summary:
"شــاید تنها وجه اشـــتراک پژوهش هـا تــأکیـد بر این دو نکتـه بود: ١) روش هـای روان درمــانی همراه بــا دارودرمـانی مؤثرتر از کـاربرد هریـک بـه تنهـایی اســـت و ٢) روان درمـانی اعم از رفتاری ، شـــناختی ، گروهی و جز آن در مقایســـه با عدم درمان نشـــان دهنده آثار ســـودمند آن ها در ترک و ماندگاری ترک اعتیاد است (کنفرانس ملی درمان ترک اعتیاد، ٢٠٠٧).
مرور نتـایج چند پژوهش فراتحلیل اخیر نشـــان میدهد که درمان شـــناختیرفتاری در افراد 1 معتاد موثر اســت و در مقایســه با دارودرمانی از اثربخشــی بیشــتری برخوردار اســت (تم ، ٢٠٠٤؛ بــاتـلـر، چــاپمن ، فورمن و بــک ٢، ٢٠٠٦؛ تــارکینگتون ٣ و همکــاران ، ٢٠٠٩) امــا پژوهش های بســـیار محدودی در راســـتای مقایســـه اثربخشـــی درمان نگهدارنده با متادون و دیگر درمـان هـای رایج از جملـه درمان های غیردارویی بر اختلالات روان پزشـــکی جمعیت افراد ســوءمصــرف کننده مواد مخدر انجام گرفته اســت .
Peles, Schreiber, Naumovsky, & Adelson بنـابراین بـا توجـه بـه وجود درمان های گوناگون ، اعتیاد علاوه بر این که فرد وابســـته را دچار مشـــکلات زیادی میکند تاثیرات بســـیار زیان آوری نیز بر خانواده های این افراد دارد.
همچنین یـافتـه هـا نشـــان میدهد که بین اثربخشـــی درمان شـــناختی رفتاری و دارو درمانی تفـاوت معنـاداری وجود دارد کـه نتایج حاصـــل با یافته های برخی پژوهش های انجام گرفته (پورنقاش ، ١٣٨٧؛ دین ، بل ، کریســـتی و ماتیک ١، ٢٠٠٤؛ مومن پور، ١٣٨٩) همســـو اســـت .
Sugarman, Nich, & Carroll Watkins اثربخشــی درمان شــناختی-رفتاری به این نتیجه رســیده اند که این مداخله بر تمامی جوانب زندگی فرد اثر گذاشته و در افزایش رضایت اززندگی تاثیر معنادار دارد."