Abstract:
اهداف: پیاده روی شهروندان در همه شهرها به طور اعمّ و در جوامع درحال توسعه به طور اخص با مشکلات و تنگناهای متعددی روبه رو بوده و از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، مدیریتی و ... قابل مطالعه است. دراین میان برخی از این ابعاد از سهم بیشتری در کاهش اشتیاق شهروندان به پیاده روی در فضاهای شهری برخوردارند. پژوهش حاضر قصد دارد تنگناهای پیاده روی شهروندان شهر رشت را با استفاده از تئوری بنیانی مورد مطالعه قرار دهد.
روش: در این پژوهش با استفاده از روش کیفی، تنگناهای پیاده روی شهروندان شهر رشت با به کارگیری تئوری بنیانی موردمطالعه قرار گرفته است. براساس روش نمونه گیری هدفمند و نظری، ۴۳ نفر از شهروندان به عنوان نمونه انتخاب شدند. تکنیک های به-کارگرفته شده برای گردآوری داده ها و اطلاعات لازم، بر مصاحبة نیمهساختاریافته و مشاهدات میدانی تمرکز یافتند.
یافته ها/نتایج: مصاحبه ها تا جایی پیش رفتند که مرحلة اشباع تئوریک حاصل شد. برمبنای نظریة بنیانی، داده ها در سه مرحلة کدگذاری تحلیل شدند و نتایج حاصل از آن، استخراج ۷ مقولة هسته ای شامل عوامل تاثیرگذار اجتماعی و فرهنگی، کالبدی، فردی، طبیعی، مدیریتی، امکانات و قوانین می باشد.
نتیجه گیری: تنگناهای اساسی پیاده روی شهروندان در شهر رشت، تحت تاثیر عوامل مختلف اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، فردی، طبیعی، مدیریتی، امکانات و قوانین بهوجود آمده است. تمامی این عوامل در دو گروه زمینه های موثّر بر پیاده روی و شرایط مداخله گر قابل مطالعه هستند که در گروه نخست، ویژگی های شهر و شهروندان و در گروه دوم، شرایطی که در عدم تمایل شهروندان به پیاده روی نقش داشته اند، قرار می گیرد.
Machine summary:
"اما ساختار شـکل گرفتـه در شهرها در طول زمان و ایجاد عناصر پشتیبان حرکت خودروها در شـهرها، بـا رویکـرد جدیـد شهری چندان متناسب نیست و این مسئله در شـهرهای کشـورهای درحـال توسـعه کـه دارای الگوی متداخلی از سنت و مدرنیته بوده اند، نمود بیشتری یافته است ؛ به نحوی که ایـن شـهرها نه در زمان حاکمیت رویکرد سواره محوری و نـه در دورة رویکـرد پیـاده محـوری، از توانـایی چندان بالایی برخوردار نبوده اند.
به دنبـال تغییـر در شـرایط و عوامل گسترش و توسعۀ شـهری در دوران اخیـر، محلـه هـای مسـکونی جایگـاه ویـژه ای در شکل گیری شهرهای جدید داشته اند(معصومی، ١٣٩٠) و ازجمله مهم ترین رویکردهایی کـه از این تفکر حمایت میکند، رویکرد شهر فشرده است که در تقابل بـا گسـترده شـدن شـهر و در نتیجۀ موتوریزه شدن آن ارائه شده است .
٨)، و همچنین به عنوان یک نیاز کالبـدی در شـهرها، از جایگـاه مهمی در برنامه ریزی شهری برخوردار شده است ؛ چراکه توجـه بـه موضـوع «حرکـت پیـاده » همواره با نیازها و خواسته های انسان درمیآمیزد و میتواند از پراهمیت ترین و ضـروریتـرین موارد در حقـوق ط یعـی اسـتفاده کننـدگان از فضـای شـهر تلقـی شـود(رفیعیان ، صـدیقی، و پورمحمدی، ١٣٩٠، ص .
ازاین رو پرسش اصلی ایـن تحقیـق از پرسش شوندگان این بود که موانع پیاده روی شما در شهر رشت چیست ؟ نتیجۀ تحلیل پاسخ ها، استخراج ٧ مقولۀ هسته ای شامل عوامل تأثیرگذار اجتماعی و فرهنگی، کالبدی، فردی، طبیعی، مدیریتی، امکانات و قوانین میباشد."