Abstract:
روایت به عنوان یکی از منابع تفسیری همواره مورد توج مفسران قرآن بوده و در تفسیر قرآن به اشکال گوناگون از آن بهره گرفته شده است. برخی مفسران تنها به نقل روایت پرداخته و برخی دیگر به نقد و بررسی و جدا نمودن روایات صحیح از غیر آن نیز پرداختهاند. از میان این تفاسیر، تفسیر فی ظلال القرآن سید قطب که از تفاسیر معاصر به حساب میآید از جمله تفاسیری است که علاوه بر نقل روایات، به نقد و بررسی آنها نیز پرداخته است. سید قطب در این تفسیر روایات را هم از نظر سند و هم از نظر متن مورد بررسی قرار داده و در این راستا از معیارهایی بهره برده است. برخی از مهمترین معیارها عبارتند از: موافقت روایت با قرآن، موافقت روایت با سنت قطعی پیامبر، موافقت روایت با عقل، موافقت روایت با تاریخ و ... . ایشان همچنین در برخورد با روایات متعارض با بهرهگیری از معیارهایی به حل تعارض بین آنها میپردازد.
Narrative as an interpretive important source was considered in a different ways by the Isalmic scholars and especially exegetes of the Quran. Some exegetes only narrate Hadith in their works for explanation the verses of the Quran and others besides narrating the hadiths attempt to analyze and criticize them. One of these commentators is Sayyed Qutb who has written an important commentary called "Fi Zilal Al-Quran". In addition to narrating the hadith، auther analyze hadith both in chain and text of the hadith. For this purpose، he has applied some criteria. Some important of them are: Necessity of aggriment of hadith to the Quran، certainity Sunnah and maner of the Prophet، wisdom، certaintity history and so on. Resolving of the contradicted hadiths is other prerogative for this commentary.
Machine summary:
از میان این تفاسیر، تفسیر فی ظلال القرآن سید قطب که از تفاسیر معاصر به حساب میآید از جمله تفاسیری است که علاوه بر نقل روایات، به نقد و بررسی آنها نیز پرداخته است.
(خالدی،منهج الحرکی،1406ق، 13 - 20) سید قطب نیز همچون مفسران هم عصرش رویکرد کاملا مثبتی نسبت به روایات ندارد و اگر چه روایات زیادی را در تفسیر خود نقل میکند ولی دیدگاهی نسبتا انتقادی دارد و روایات را از هر دو بعد سند و متن مورد تحلیل و نقد قرار میدهد.
این روایات در تفسیر فی ظلال القرآن دارای کارکردهای مختلفی هستند از جمله: بیان سبب نزول آیات، (سید قطب، 1/ 433؛ 5/ 3307، 3317؛ 6/ 3519) تبیین معنای واژهها و اصطلاحات، (همانجا، 3/ 1453؛ 4/ 1902؛ 5/ 2784) تبیین مفهوم و مدلول آیه (همانجا، 1/ 71، 243، 244؛ 3/ 1541)، مشخص کردن مکی یا مدنی بودن آیات و سور قرآن، (همانجا، 1/ 27، 193، 554؛ 2/ 894؛ 3/ 1564؛ 6/ 3984) تبیین و تفصیل جزئیات آیات الاحکام، (همانجا، 1/ 175، 181، 198، 202) بیان مصداق آیات (همانجا، 1/ 369، 964؛ 3/ 1664، 1673، 1685؛ 4/ 2319؛ 5/ 2700؛ 6/ 3406، 3566، 3812) و روشن نمودن مبهمات، (همانجا، 1/ 290؛ 5/ 3199) بیان جزئیات وقایع و حوادث زمان پیامبر، (همانجا، 1/ 30، 363، 520؛ 3/ 1472، 1551، 1723؛ 6/ 3425) تأیید دیدگاه تفسیری، (همانجا، 1/ 253، 589، 590، 591، 201، 907؛ 2/ 681، 699، 737، 903، 970، 971، 975؛ 3/ 1282) تقریر و تأیید محتوای آیات(در موارد فراوانی) و برخی نقشهای فرعی دیگر ...