Abstract:
با تاسیس سلسله صفوی، اتحاد سیاسی کشور و رونق تجارت و امنیت جاده ها، بازرگانی و تا حدی صنایع پیشه وری در قرن دهم و یازدهم گسترش یافت . همگام با حمایت سلاطین صفوی از منسوجات پارچه ای و بافندگی، این صنعت و هنر به تدریج به اوج اعتلای خود در تاریخ ایران نایل گردید. حمایت حکومت مرکزی از کارگاه های بافندگی از قبیل پارچه بافی، قالی بافی، فرش بافی و ... موجب رونق این صنایع و هنرها شد. محصولات تولید شده در کارگاه های بافندگی و نساجی که حاوی نقوش و تزئینات ایرانی ـ اسلامی، چینی و غیره بودند، طرفداران بسیاری در اروپا یافته و نقش مهمی در اقتصاد (تجارت ) دوره صفوی ایفا کردند. در این مقاله که با روش تحلیلی، توصیفی و با استفاده از اسناد کتابخانه ای صورت گرفته ، تحولات مختلف صنعت ـ هنر بافندگی ایران در دوره صفویه مورد مطالعه قرار گرفته و تاثیر آن بر تجارت و اقتصاد این دوره تحلیل و بررسی شده است .
Machine summary:
"شاردن سیاح فرانسوی که در دوره صفوی به این شهر سفر کرده بود و در رابطه با موقعیت کاشان شرح داده و می نویسد که در هیچ یک از شهرهای ایران مصنوعات و منسوجات به اندازه کاشان تولید نمی شد (راوندی ١٣٣٧:١٩٩٧) هربرت می نویسد که در آنجا صنایع کامل ابریشم ، ساتین و پارچه های زری وجود دارد که رنگ های شگفتی دارند، در دنیا از آنها بهتر نیست ، این پارچه ها چنان فراوان است که بازرگان انگلیسی به نام کارت رایت که در حوالی سال ١٦٠٠ آنجا بوده از گفتن این سخن خودداری نمی کند که در آن زمان ابریشمی که در طی یکسال به کاشان وارد می شده بیش از مقدار ماهوتی بوده است که به لندن وارد می شده است (هربرت ٢١٨:١٩٢٩).
Darais ٣ (پارچه های چند رنگ یا الوان ) در عصر صفوی ابریشم یکی از اقلام صادراتی ایران به کشورهای اروپایی بود که تقاضای زیادی برای آن وجود داشت و از مناطق ابریشم خیز گرجستان ، خراسان ، کرمان و گیلان و مازندران بدست می آمد به گفته شاردن " مقدار محصول سالیانه آن بالغ بر ٢٢ هزار عدل که هر عدل معادل ٢٨٦ لیور و بهای کل محصول ابریشم متجاوز از دوازده میلیون و هر سال در افزایش بود" و این بدان دلیل بود که در اروپا تولید پارچه های ابریشمی از چنان پیشرفتی برخوردار گردیده بود که مواد اولیه موجود در محل کفاف نیازهایشان را نمی داد و ورود آن از شرق به ویژه ایران که به یکی از مراکز اصلی تولید ابریشم خام جهان تبدیل شده بود، ضرورت می یافت (هاشمی ٣٤:١٣٨٣)."