Abstract:
هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تعیین مشکلات توزیع کتابهای چاپی کودک و نوجوان[1] در ایران از دیدگاه ناشران این حوزه میباشد.
روش پژوهش: این پژوهش، با رویکرد آمیخته اکتشافی انجام شده است. بهمنظور شناسایی مشکلات توزیع کتاب کودک و نوجوان در ایران، نخست با 11 ناشر کودک و نوجوان شهر تهران که به روش نمونهگیری نظری انتخاب شده بودند، مصاحبه شد. سپس از طریق فن تحلیل محتوای کیفی، شاخصهای اصلی حاصل از مصاحبه، استخراج شد و در قالب پرسشنامه، بین کلیه اعضای انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان که دارای 55 نفر عضو میباشد، توزیع گردید. برای اعتبارسنجی بخش کیفی از معیارهای اعتبارپذیری و قابلیت اطمینان استفاده شد. روایی پرسشنامه بر اساس نظر خبرگان نشر و همچنین پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 82/0 تعیین گردید. تجزیه و تحلیل دادههای پرسشنامه با استفاده شاخصهای آمار توصیفی در نرمافزار SPSS انجام شد.
یافته ها: مشکلات توزیع کتاب کودک از دیدگاه ناشران کتاب کودک و نوجوان در پنج مقوله اصلی و 13 مقوله فرعی دستهبندی شد. از دیدگاه اعضای انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان مقوله زیرساختهای فرهنگی با میانگین 19/4، مقوله مسائل مالی و اقتصادی با 07/4، مقوله مسائل تشکیلاتی و صنفی با میانگین 05/4، مقوله مسائل اطلاعاتی و ارتباطی با میانگین 00/4، و در نهایت مقوله سیاستهای کلی دولت و نهادهای دولتی با میانگین 57/3 به ترتیب جزء مشکلات توزیع کتاب کودک و نوجوان هستند.
اصالت/ارزش:پژوهش حاضر به دسته بندی و معرفی مهم ترین مشکلات توزیع کتاب کودک و نوجوان و نشان دادن سطح اهمیت آنها طبق نظرات متخصصان و کارشنان این حوزه پرداخته است که می تواند منبع مفیدی برای تصمیم گیران و سیاستگذاران فرهنگی باشد.
Machine summary:
"از دیدگاه اعضای انجمن ناشران کتـاب کـودک و نوجـوان ، مقولـۀ زیرسـاخت هـای فرهنگـی بـا میانگین ٤/١٩، مقولۀ مسائل مالی و اقتصادی با٤/٠٧، مقولۀ مسائل تشـکیلاتی و صـنفی بـا میـانگین ٤/٠٥، مقولـۀ مسـائل اطلاعاتی و ارتباطی با میانگین ٤/٠٠،و در نهایت مقولۀ سیاست های کلی دولت و نهادهـای دولتـی بـا میـانگین ٣/٥٧بـه ترتیب جزء مشکلات توزیع کتاب کودک و نوجوان بود.
نبـود شبکۀ قدرتمند در توزیع کتاب و رقابـت ناسـالم در بـازارو نبـود قـوانین در حـوزة نشـرو توزیـع (حیدرزاده ، ١٣٩٠)؛ غیرحرفه ای شدن صنعت نشر، وجودمافیا در بخش توزیـع ، اسـتاندارد نبـودن نمایشگاه کتـاب ، کمبـود مراکـز توزیـع و ناکـافی بـودن خریـدهای دولتـی (حمـزه زاده ، ١٣٩١)؛ فراگیر نبودن سیاست های حمایتی دولت در حوزة نشـرو نگـاه صـرف دولـت بـه حـوزة تولیـدو نادیده گرفتن توزیع ، نبود تمایز در سیاست های حمـایتی دولـت از نشـر حرفـه ای و آمـاتور، نبـود آموزش های لازم برای کتاب فروشان و کم بـودن تعـداد کتـاب فروشـی هـاو ابهـام قواعـد مـالی ، تجاری و حقوقی بین تولیدکننده و توزیع کننده (سـمیعی ، ١٣٨٢)، از جملـه مشـکلاتی اسـت کـه توسط صاحب نظران مطرح شده است .
5. James با وجود این اظهارات و تحقیقات ، تاکنون پژوهشی علمی که بـه شناسـایی مشـکلات توزیـع کتاب «کودک و نوجوان » پرداخته باشد، در ایران انجـام نشـده اسـت و عـواملی کـه در ایـن قبیـل مصاحبه هاو گزارش ها توسط دست اندرکاران حوزة نشرو توزیع کتـاب کـودک و نوجـوان بیـان شده است ، نمی تواند نشان دهندة مشکلات دقیق ناشران کتاب کودک و نوجـوان در توزیـع باشـد."