Abstract:
املی نوتومب، نویسنده معاصر بلژیکی و برنده جوایز مختلف ادبی، به تقریب نزد محققان ایرانی ناشناخته مانده است. نگرش نوتومب به مسایل اجتماعی، او را به خلق یکی ازآثار برجستهاش، «بهت و لرز[2]» برانگیخت. در این رمان که جنبه خودشرح حال نگاری دارد ، نویسنده سرنوشت خود را در قالب رمان و تخیل بیان می کند. او با تداعی خاطرات خود در ژاپن و با حذف مرز بین واقعیت و خیال، رمانی میآفریند و دنیای آمیخته از هر دو عنصر را به خواننده عرضه میدارد. آنچه مایه موجودیت این رمان میشود، رویکرد انتقادی نویسنده نسبت به جامعه ژاپن(به ویژه نظام اداری)است که با مایههایی از طنز سیاه در هم میآمیزد. ریاکاری، منفعت طلبی، ضوابط خشک اداری، ترس و آزردگیهای روحی، از مضامین برجسته این اثر داستانیاند که به شدت توسط نویسنده به باد انتقاد گرفته میشود. از این رو، در این پژوهش برآنیم تا با تحلیل مضامین و رویدادهای مهم اثر، نگاه انتقادی نویسنده و هدف آگاهی بخش وی را مورد مطالعه قرار دهیم.
Machine summary:
13 ,Fall & Winter 2014- 2015 172 جلوه هايي از بازتاب انتقاد اجتماعي نوتومب در «بهت و لرز» تحقير، دورويي ، نظام انعطاف ناپذير و سلسله مراتب اداري ، از درونمايه هاي اصلي اين اثر به شمار مي آيند که نويسنده در خلال داستان با رويکردي انتقادي به تحليل آن ها مي پردازد.
» )٨٧ ,Nothomb( رئاليسم انتقادي - اجتماعي نوتومب «ژانر رمان همواره مناسب ترين بستر را براي پرداختن به معضلات اجتماعي جوامع مختلف فراهم ساخته است ، ولي در قرن بيستم ضرورت آن توسط برخي از نويسندگان بيش از پيش احساس شده ، چرا که تأثير غيرمستقيم آن با توجه به خلق فضاي داستاني از يک سو و تعداد مخاطبين از سوي ديگر بسيار ژرف تر صورت مي گيرد و اين همان موردي است که جهان ادبيات به آن نياز دارد: تلنگري به کنش هاي غلط اجتماعي .
اگر ايده و ديدگاهم را بيان نکنم ، احساس خفقان مي کنم » (همان ٥٢) وقتي در «بهت و لرز» دقيق مي شويم ، بازتاب چنين انديشه اي را مي بينيم ، به عبارت ديگر؛ نوتومب نيز، واژگان و اثر داستاني را دستمايۀ ادبيات خويش قرار داده تا عقايد و ديدگاه هاي انتقادي خود را در باب جامعه اي نـقـد زبـان و ادبـيات خـارجـي دوره نــهــم ، شـمـاره ١٣، پــايـيـز و زمـســتـان ١٨١١٣٩٣ جلوه هايي از بازتاب انتقاد اجتماعي نوتومب در «بهت و لرز» که در آن روزگار گذراندهء بیان کند.