Abstract:
زنان ایران از عصر پهلوی به بعد به دنبال تحولات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و شکلگیری جامعه مدرن با عهدهدار شدن برخی از مشاغل اجتماعی و فرهنگی نقش به سزای در جامعه ایفا نمودند. یکی از اموری که به صورت گستردهتری این نقش را نشان میدهد، در زمینه سنت وقف و موقوفات میباشد. مقاله حاضر که به موقوفات زنان یزد از عصر پهلوی تا عصر حاضر میپردازد،درصدد است تا با توجه به جایگاه وقف در یزد در بازهی زمانی مشخص شده، وسعت و اهمیت نقش زنان را در امر وقف نشان دهد و باتوجه به وقفنامههای موجود و اسناد مکتوب به دست آمده، به سوالات ذیل پاسخ گوید: میزان مشارکت زنان در امر وقف در کدام دوره بیشتر بوده است؟ زنان واقف از چه قشر و طبقه اجتماعی بودهاند و انگیزه آنها ازوقف چه بوده؟ بررسیها نشان میدهد که این نقش در عصرانقلاب اسلامی توسعه پیدا میکند که نشانگر هم جایگاه اجتماعی وهم استقلال مالی زنان دراین دوره میباشد.
After some economic, political, social, cultural developments and the formation of a modern society in Iran, women took the responsibility of some social and cultural jobs andso played a significant role in the society from the Pahlavi era to present day. One thing that broadly shows this role is related to the tradition of waqf and mughufat (charitable endowments). The present article, which addresses the charitable endowments of Yazdian women from Pahlavi to the present day, seeks to highlight the extent and importance of Yazdianwomen's role inwaqf within the specified timeframe, and according to the written documents responds to the following questions: in which period the womens participation in the waqf has been higher? To social class the women belongedand what were their motivation in the charitable donations? Studies show that this role has expanded in the era of the Islamic Revolution, which indicates both the social status and the financial independence of women during this period.
Machine summary:
مقاله حاضر که به موقوفات زنان یزد از عصر پهلوی تا عصر حاضر می پردازد،درصدد است تا با توجه به جایگاه وقف در یزد در بازه ی زمانی مشخص شده ، وسعت و اهمیت نقش زنـان را در امـر وقـف نشـان دهـد و باتوجه به وقف نامه های موجود و اسناد مکتوب به دست آمده ، بـه سـوالات ذیـل پاسـخ گوید: میزان مشارکت زنان در امر وقف در کدام دوره بیشتر بوده است ؟ زنان واقف از چه قشر و طبقه اجتماعی بوده اند و انگیزه آنها ازوقف چه بوده ؟ بررسی ها نشان می دهـد کـه این نقش در عصرانقلاب اسلامی توسعه پیدا می کند که نشانگر هم جایگاه اجتماعی وهم استقلال مالی زنان در این دوره می باشد.
(سجادی ، ٦٧-٧٠) در عصر پهلوی اداره ی اوقاف به وظایف خـود عمـل نمـی کـرد و موقوفه ها را به حال خود رها می کرد که این امر شامل حال شهرستان های چون یزد نیز می - شد که نمونه ی از این بی توجهیمربوط به رقبات موقوفه مسجد جامع کبیـر یـزد مـی باشـد (میرجلیلی ، ١٣٧٩:٣١-٣٣) که این بی توجهی به امر وقف را مـی تـوان از مقدمـه ی کـه بـر وقف نامه امیرچخماق نوشته شده است ، دریافت (گلشن ،١٣٢٧: ٤-٩).