Abstract:
هدف این پژوهش سنجش میزان آگاهی دانشجویان از حقوق و وظایف شهروندی و عوامل مرتبط با آن می باشد. که به روش پیمایشی و به صورت مقطعی انجام گرفته است. جامعه ی آماری دانشجویان دانشگاه یزد می باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 383 نفر از آنها به روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن از طریق اعتبار محتوایی و پایایی از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد. یافته ها نشان داد که میزان آگاهی دانشجویان از حقوق شهروندی کمی بالاتر از حد متوسط و میزان اگاهی آنها از وظایف شهروندی اندکی کمتر از حد متوسط است و بین متغیرهای جنسیت دانشجویان و میزان تحصیلات پدر آنها و هم چنین میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی و مشارکت سیاسی با میزان آگاهی دانشجویان از حقوق و وظایف شهروندی ارتباط معنی داری وجود دارد. علاوه بر آن احساس هویت جمعی با میزان آگاهی از حقوق و وظایف شهروندی همبستگی مثبت و معناداری دارد. بنظر می رسد هرچه اگاهی در این زمینه افزایش می یابد احساس هویت جمعی نیز افزایش می یابد که این امر موجب تقویت هویت ملی، وفاداری و احساس مسوولیت اجتماعی می گردد. در مجموع، متغیرهای باقیمانده در معادله رگرسیونی، 8 درصد از تغییرات اگاهی از حقوق شهروندی و 28 درصد از تغییرات آگاهی از وظایف شهروندی را تبیین می کنند.
Machine summary:
"بنابراین مسأله ی اصلیکه دراین پژوهش به دنبال پاسـخ آن هستیم ،این است که ،دانشجویان که قشرجوان وتحصیل کرده ی جامعـه هسـتندتـا چه حدازحقوق ووظایف شهروندیخودآگاهیدارندوباآن آشناهسـتندوعوامـل مؤثربراین شناخت ماننداحساس هویت جمعی،میزان استفاده ازرسانه ها،شـرکت در انتخابات ومشارکت درانجمن هایداوطلبانه چه رابطه ایباآگاهیازحقوق ووظایف شهروندیدربین دانشجویان دارند؟ چارچوب نظری و مفهومی غالب اندیشمندان جامعه شناسی،درنظریات واندیشه های خوداشاره ایهرچنـدکوتـاه یاغیرمستقیم به موضوع شهروندیوحقوق ومسـؤولیت هـایآن ،داشـته انـد.
مدل نظری پژوهش متغیرهای زمینه ای جنسیت ، تحصیلات پدر عوامل اجتماعی آگاهی ازحقوق و وظایف مشارکت در انجمن های داوطلبانه ، شهروندی احسلس هویت جمعی عوامل فرهنگی میزان استفاده از رسانه ها عوامل سیاسی شرکت در انتخابات پیشینه پژوهش هزارجریبیوامانیان (١٣٩٠)به بررسی«آگاهیزنـان ازحقـوق شـهروندیوعوامـل مؤثربرآن "پرداختند.
نتایج جدول فوق حاکیازآن است که بین میزان استفاده ازرسانه هاومیزان آگاهی </رجوع شود به تصویر صفحه></رجوع شود به تصویر صفحه> / دانشجویان ازحقوق شهروندی،همبستگیمتوسط ومثبـت وجـوددارد؛بـه طـوریکـه هرچه میزان استفاده ازرسانه هایجمعیافزایش یابد،میزان آگاهیازحقوق شهروندی افزایش مییابدواین رابطه به لحاظ آماریمعنادارشـده اسـت .
بنابراین به دنبال اهمیت ایـن موضوع درپژوهش حاضردرپیپاسخ برایاین سؤال بودیم که دانشـجویان بـه عنـوان قشرتحصیل کرده تاچه حدازحقوق ووظایف خودبه عنوان شهروندآگـاهیدارنـدو چه عواملیبرمیزان این آگاهیودرکهویت جمعیآنهاتأثیرگذاراست ؟ یافته هانشان میدهندکه بین تحصیلات پـدردانشـجویان بـامیـزان آگـاهیآنهـااز حقوق ووظایف شهروندیرابطه وجوددارد.
هرچنـدکـه انتظـارمـیرفـت دانشـجویان بـه عنـوان قشـرفعـال و تحصیل کرده ی جامعه آگاهینسبتابالایینسبت به حقوق ووظایف خودداشته باشـند، امامتأسفانه نتایج فوق نشان میدهندکه میزان آگاهیآنان درزمینـه حقـوق شـهروندی متوسط روبه پایین است ودرزمینه وظایف شهروندیمیزان آگاهیشان حتیازسـطح متوسط هم پایین تراست ."