Abstract:
هدف: هدف از این نوشتار، بررسی تطبیقی نظریه مقاصد شریعت با اهداف شریعت از منظر تفکر شیعه و اهل سنت و واکاوی تاثیر اهداف شارع در تغییر احکام شرعی بوده است. روش: در این پژوهش از روش کتابخانه ای و فیش برداری استفاده کرده و با توجه به منابع معتبر علمی به ارزیابی و تحلیل موضوع پرداخته ایم. یافته ها: خداوند متعال در تشریع احکام الهی حتما مقاصدی را در نظر داشته است که آن مقاصد از طریق قرآن، نصوص معتبر و عقل قابل فهم اند و با توجه به اینکه هدف خداوند از تکلیف بندگان خود، تامین مصالح آنها بوده؛ اگر مصلحت دار بودن عملی با سند معتبر احراز شود، خداوند آن مورد را هدف تشریع احکام قرار خواهد داد. به بیان دیگر؛ چنانچه حتمی و تام بودن مصلحتی محرز شود، چنین مصلحتی حتما از مقاصد شارع مقدس خواهد بود. نتیجه گیری: هر چند دلیل نقلی از شرع بر اعتبار مصلحت ذکرشده وجود نداشته باشد، اما می توان بتوان بین اهداف شریعت و مقاصد آن (با نگاه اهل سنت) فرق گذاشت، اما نمی توان با نگاه افراطی به اهداف شریعت دست از ظهور احکام شریعت برداشت.
Objectives:The present study is a comparative analysis of legislative system gouls theory and gouls of jurisprudence from the viewpoint of Shi'ite and Sunnite opinion.
Method: The method of the survey is library based research and taking notes of valid scientific resourses .
Results: The results of the research indicate a suprime goul in divine legislation which is comprehensible through he holy Quran، absolutely clear Text[ Nass] and logic and god considers the public interest in religious obligations. In other words if the utility and public interest is complete then the mentioned utility is Devine Legislator،s goul.
Conclusion: The author of the article concluded that there may not be a legislative narrated proof in the validity of the mentioned utility but we find differences between gouls of jurisprudence and legislative system gouls in the viewpoint of Sunnite.we are not permitted to stop ordinances of the Law in an extremistic view toward gouls of Islam، s legislative system.
Machine summary:
ولی در نزد علمای امامیه با توجه به دسترسی به روایات اهل بیت(ع) و نگاه جامع به قرآن کریم و استفاده از عقل در جایگاه ویژه برای استنباط احکام شرعی، نیازی به ورود در موضوع اهداف شریعت نبوده است و فقهای امامیه، مانند شهید اول، محمدحسن نجفی(جواهرالکلام، 1410) و میرزای قمی بسیار محدود در این موضوع ورود کردهاند.
وصول به این اهداف عالیه در پرتو عمل به قوانین و احکام الهی صورت میپذیرد؛ لذا حفظ دین و برقراری حکومت اسلامی، مقدمهای برای رسیدن به تکامل انسان است و جزء اهداف متوسط تعریف میشود و قرآن کریم، هدف نهایی را عبادت خداوند و عدم شرک به او تعریف میکند(نور: 55؛ ص: 26).
به اعتقاد وی، فقه اهداف اگرچه به صورت صریح توسط شهید صدر بیان نشده است، اما با مراجعه به آثار او میتوان این نظریه را استنباط و متفاوت از نظریۀ مقاصد شریعت قلمداد کرد.
translated into Persian by Safavi Mohammad reza (2008) Ghom: Abnoos Pub.
Ghom: Moassesatel Araf Press - Mojtahede shabestari, Mohammad (2000) a critical research on the official reading of religion.