Abstract:
رواج دهندگان اعتیاد به خوبی به این نکته پی بردهاند که با ایجاد نگرش مثبت به موادمخدر و شیوع باورهای غلط در میان افراد جامعه میتوانند بازار مصرف خوب و سودآوری به دست آورند. از این رو، یکی از دلایل عمده مشکل اعتیاد، خطر هنجار شدن مصرف مواد و نگرش مثبت به موادمخدر و آثار آن است. بر این اساس، بررسی نقش نگرش به موادمخدر در پیشگیری و درمان اعتیاد امری ضروری است. در این پژوهش عوامل موثر بر ایجاد نگرش مثبت و منفی نسبت به موادمخدر و اعتیاد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بسیاری از پژوهشها نشان میدهد که نگرش به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر رفتارهای اعتیادآور تاثیر میگذارد. از این رو، میتوان با تغییر نگرشهای مثبت افراد و تقویت نگرشهای منفی آنان نسبت به مواد مخدر از تمایل به سوء مصرف مواد و تداوم آن پیشگیری نمود. هر چه این نگرش ها بر علم، تجربه و آموزش متکی باشد در رفتار آینده فرد موثرتر خواهد بود. با شناخت نگرشهای مثبت و منفی، شدت و ضعف آنها، بررسی عوامل موثر بر شکلگیری نگرشها و تدوین برنامههای آموزشی پیشگیرانه خانواده محور و هدفمند میتوان نگرشها را هدایت نمود و با تغییر آنها به تصحیح رفتار پرداخت. برنامهریزی ها باید به نحوی باشد که نوجوانان و جوانان در سلسله آموزشهای ارتقاءتوانمندی اجتماعی و روانی نسبت به مواد نگرشی منفی پیدا کنند. در مجموع می-توان گفت اصلاح و تغییر نگرش افراد نقش مهمی در پیشگیری و درمان اعتیاد دارد.
Machine summary:
شیوههای تربیتی سهلگیر یا سلطهجو بودن والدین (گنجی و همکاران، 1393؛ ریاحی، علیوردی نیا و سلیمانی بشلی، 1388؛ علیزاده، 1384)، تعداد زیاد افراد خانواده (دلاور و همکاران، 1388)، بیتفاوتی یا عدم نظارت به کارهای فرزندان (الهیاس<FootNote No="231" Text=" Alhyas"/> و همکاران، 2015؛ پارسای، وی سینی، مارسیجیلیا، کولیس و نییری<FootNote No="232" Text=" Parsai, Voisine, Marsiglia, Kulis Nieri"/>، 2009) نیز در شکلگیری نگرش مثبت به موادمخدر در نوجوانان نقش دارند (به نقل از علیزاده و دهقان نیری، 1395).
حتی اگر نوجوانان پیش از عضویت گروهی، نگرش منفی نسبت به موادمخدر داشته باشند، به احتمال بسیار، آن ها نگرش خود را تغییر خواهند داد (الهیاس و همکاران، 2015؛ باهر، هافمن و یانگ<FootNote No="233" Text=" Bahr, Hoffmann Yang"/>، 2005؛ زاهدی اصل و لطفی، 1391).
پژوهشی توسط بحرینی بروجنی، قائد امینی هارونی، سعیدزاده و سپهری بروجنی(1393) در خصوص بررسی اثربخشی روشهای آموزش پیشگیری از سوءمصرف مواد بر تغییر نگرش نسبت به اعتیاد و موادمخدر در دانشآموزان پسر مقطع متوسطه انجام شده است.
نتایج مطالعات آقابابایی، جلالی، سعیدزاده و باقری (1391) بیانگر آن است که قصد افراد برای سوءمصرف موادمخدر دست کم در دفعات اولیه مصرف تحت تاثیر نگرش آنان به سوءمصرف مواد قرار داد.
همچنین، پژوهش بارنز و ویلت<FootNote No="265" Text=" Barnes Welte"/> (1984) نشان داد که نه تنها مصرف مواد توسط والدین، بلکه نگرشهای آنان نسبت به مصرف مواد نیز در این بین نقش مهمی ایفا میکند.
The protective and risk effects of parents and peers on substance use, attitudes and behaviors of Mexican and Mexican-American female and male adolescents.