Abstract:
زمینه: توفیق در اثربخشی سازمانهای دولتی پیوند عمیقی با مراعات اخلاقیات توسط منابع انسانی دارد. با توجه به نقش ویژه عامل انسانی در اخلاق مداری و نیز وابستگی پدیده رشد اخلاقی به شناخت وضع موجود و برنامهریزی بر اساس آن، پژوهش حاضر به بررسی وضعیت رعایت بعد انسانی اخلاق حرفهای در نظام قضایی میپردازد.
روش:روش تحقیق توصیفی پیمایشی بهصورت آمیخته(کیفی- کمی) است. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی و سازمانی و در بخش کمی مراجعان دادگستری مرکز استان کرمانشاه میباشد. شیوه نمونهگیری در بخش کیفی بهصورت نظری از طریق روش گلوله برفی با همکاری 23 نفر و در بخش کمی به نحو تصادفی ساده براساس فرمول حجم نمونه کوکران با مشارکت 400 نفر از مراجعان انجام شده است. ابزار اکتساب دادهها و اطلاعات در بخش کیفی سندکاوی و مصاحبه و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. تحلیل دادهها و اطلاعات در بخش کیفی، تفسیری و در بخش کمی با استفاده از آزمون تی، فریدمن و ... انجام و یک مدل اکتشافی از طریق روش معادلات ساختاری به متغیرها برازش داده شده است.
یافتهها: بررسی مولفههای احصایی بعد انسانی که عبارتند از؛ وجدان کاری، مسئولیتپذیری، صداقت و ... ، بیانگر رعایت بیش از حد متوسط جملگی آنها بوده اما تفاوت معناداری میان مولفهها از لحاظ میزان مراعات وجود دارد. بدینمعنا که مولفه آراستگی بیشترین و مولفه انعطافپذیری کمترین رتبه را از لحاظ میزان مراعات دارد.
نتیجهگیری: در مجموع نتایج حکایت از وضعیت معقول مراعات بعد انسانی اخلاق حرفهای در نظام قضایی دارد.
Machine summary:
فرایند اجراییاین پژوهش بدین صورت است که در گام نخست با بررسی مبانی نظری، پژوهشهای پیرامون موضوع و نیز مصاحبه با خبرگان با تاثی از گراندد تئوری، مؤلفههای بعد انسانی اخلاق حرفهای10 در نظام قضایی11 شناسایی و مدل اولیه طراحی گردید.
یافتهها تحلیل یافتهها دراین پژوهش در دو سطح کیفی و کمی به شرح ذیل انجام شده است: در بخش کیفی، از آنجا که الگوی استانداردی که بتوان براساس آن اخلاق حرفهای در نظام قضایی را مورد سنجش قرار داد، وجود ندارد، لذا ضرورت دارد ابتدا مؤلفههای مبنا برای سنجش شناسایی شود.
لازم به ذکر است که میانگین بدست آمده از تحلیل دادهها با عدد 3 بهعنوان حد متوسط میزان رعایت اخلاق حرفهای در بعد انسانی، مقایسه میگردد که پس از محاسبه نتایج به شرح جدول شماره 2 میباشد.
جدول3: نتایج آزمون فریدمن به منظور رتبهبندی مؤلفههای بعد انسانی اخلاق حرفهای در نظام قضایی (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به اطلاعات مندرج در جدول شماره 3 و سطح معنیداری بدست آمده که برابر 000/0 میباشد و مقایسه آن با میزان خطای مجاز 05/0 نتیجهاین است که بین مؤلفهها از لحاظ میزان مراعات، تفاوتهای به شرح جدول مذکور وجود دارد.
در مجموع این پژوهش و دستاوردهای آن همراستا با سایر پژوهشهای صورت گرفته دراین حوزه در دو بخش داخلی و خارجی ذکر شده در پیشینه، به شناسایی مؤلفهها (به شرح فوق)، بررسی(15، 17 و 18) و رتبه بندی(16) معیارهای بعد انسانی اخلاق حرفهای با محوریت نظام قضایی همت گمارده است.