Abstract:
در این پژوهش تلاش شد به شناسایی و اولویتبندی نیازهای آموزشی سوادآموزان تحت پوشش نهضت سوادآموزی استان فارس با یک رویکرد ترکیبی پرداخته شود. از این رو، از روش پژوهش آمیختة اکتشافی متوالی (کیفی-کمی) از نوع ابزارسازی استفاده شد. در این راستا از صاحبنظران و متخصصان موضوعی آموزش بزرگســالان، گروههای مرجع محلی، مدیران و کارشناسان سازمان نهضت سوادآموزی مناطق و شهرستانها، مدیران و کارشناسان اداره کل آموزش پرورش استان، آموزش دهندگان و سوادآموزان با استفاده از «رویکرد هدفمند» و با «روش گلوله برفی و سرشماری» و استفاده از «معیار اشباع نظری» با 72 نفر به عنوان نمونه مصاحبه صورت گرفت. برای شناســایی نیازها و علائق آموزشــی ســوادآموزان از ابزارهای مختلف؛ پرسشنامة باز پاسخ، مصاحبة نیمه ساختارمند و بارش مغزی (فاز کیفی تحقیق) و پرسشنامةمحقق ساخته (فاز کمی تحقیق) استفاده شد. پرسشنامه بر اساس یافتههای حاصل از مصاحبه تدوین و روایی و پایایی آن بررسی تایید شد. برای تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش نیز از فن تحلیل مضمون برای بخش کیفی و از آمار استنباطی (آزمون کولموگراف-اسمیرنف، t تک گروهی، فریدمن و تحلیل واریانس یکراهه) برای بخش کمی استفاده گردید. نتایج فن تحلیل مضمون استخراج سه مقوله اصلی (مهارت، دانش و نگرش) و نه مقوله فرعی بود که در بعد مهارتی سه مقوله فرعی به ترتیب اولویت؛ مهارتهای اساسی زندگی، مهارتهای عملی و مهارتهای یادگیری به عنوان نیاز آموزشی سوادآموزان شناخته شد. در بعد دانشی چهار مقوله فرعی به ترتیب اولویت؛ مقوله اجتماعی- فرهنگی، علمی، معنوی (دین و اخلاق) و بهداشتی- درمانی و همچنین در بعد نگرشی دو مقوله فرعی به ترتیب نگرش فردی و اجتماعی به عنوان نیازهای اساسی شناسایی شدند. نتایج بخش کمی نیز نشان داد که اولویت نیازهای شناسایی شده در سه بعد اصلی به ترتیب «بعد مهارتی- دانشی و نگرشی» است.
Machine summary:
بر این اساس ، در دهه های ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 Neumark et al 2 Barakat 3 Hubackova & Ilona Semradova 4 Dimitrescu wt al 5 Aksakal & Kazu گذشته سوادآموزی بزرگسالان مورد توجه پـژوهش هـای علمی و سازمان های جهانی قرار گرفته است .
ریکوا و چاکرابارتیب ١ (٢٠١٣) پژوهشی را با عنوان «تحلیل نیازهای آموزشی: مطالعۀ موردی لوکو پیلوت » انجام دادند که نتایج به دست آمده بیان گر این است که آموزش مثمر ثمر بستگی به شناسایی نیازهای فرد، بخش و کل سازمان دارد و همچنین با توجه به محدودیت های مالی به منظور این که کجا و چگونه برای برطرف شدن نیازها باید سرمایه گذاری کرد، بهترین راهکارها را برنامه ریزی و ارائه داد.
این اولویت بندی با جزئیات بیشتر در ارتباط با هر یک از مضامین اصلی سه مضمون سازمان دهنده در جداول زیر مورد بررسی قرار گرفته است : جدول ٥): آمارهای مربوط به آزمون فریدمن در بررسی نیازهای مهارتی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} جدول ٦): نتایج آزمون فریدمن در بررسی وضعیت مضامین سه گانه بعد مهارتی از نگاه نمونه های تحقیق {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} همان طور که نتایج جدول ٥ نشان میدهد، به علت پایین تر بودن سطح معنیداری از ٠/٠١ مشخص گردید که بین مضامین نیاز به محتوای بعد مهارتی سوادآموزان دوره انتقال تفاوت معنیداری وجود دارد.
نتایج نشان میدهد که بین گروه های مختلف بررسی شده (متخصصان حوزه آموزش بزرگسالان و گروه های مرجع محلی؛ مدیران و کارشناسان اداره کل آموزش و پرورش ؛ مدیران و کارشناسان مناطق و شهرستانهای استان ؛ آموزش دهندگان و همچنین سوادآموزان ) در ارتباط با نیازهای آموزشی سوادآموزان دوره انتقال در سه بعد مهارت ، دانش و نگرش تفاوت معنی داری وجود ندارد.