Abstract:
ف
زنان در آثار ادب فارسی سیمایی درخور تامل دارند . آراستگی و جودشان به دوصفت مادری ومعشوقی از آنان چهرهای
خاص عرضه کرده است .علاوه براین دوء ویژگیهای شناخته و ناشناختة این نیمة پنهان مردانه سبب گردیده تا قضاوت در
بارة رفتار ومنش آنان چندان آسان نباشد.امیرخسرو دهلوی که بایداو را نامدار ترین مقلّد نظامی دانست» در خمسة خویش
کوشیده است تامارابهتر بانیای زنان» قشهاو رفتارهایشان آشنا کند. زنانی که گاه مادرندو گاه معشوق واگر در لباس
ان دونقش نباشند» همان زن بودنشان کافی است تا کلید بسیاری از رفتارها وماجراها
امیرخسرو هرچند در سرودن«خمسه» مقلد نظامی لست امّا در آفرینش سیمای زن وی ژگیهای خاص خود را دارد. تونی
گرنت یکی از معدود روانشناسانی است که شخصیت زن را به عنوان یک موجود آزاد و مسنقل مورد بررسی قرار داده
استدید گاه و نظریة ارائه شده توسط وی از جهانی مشله دید گاه ادبیات ایران » یخصوص امیر خسرونسبت به زن است.وی
چهارگونه شخصیت را برای زن تصویر میکند: زن مادونا آمازون» مادر و معشوقه و مشخصات هر یک را به تفصیل بیان
هدف مقاله در این جستار کنکاشی درسیمای زن در آثار امیرخسرو دهلوی شاعر نام آور پلرسی گوی هند و تبیین
زوایای پنهان چهرة زن در آثر این شاعر و مقایسة آن بادید گاه روانشناسانة گرنت است.
women in the works of Persian literature are a good reflection. Adornment of their existence to two attributes of a mother and a lover made a particular aspect from them. In addition to these two, known and unknown features of This mannish half-hidden Has led to judge about their behaviours not so easy. Amir khosrow Dehlavi, who should be considered the most famous nezami epigone. In his Khamseh has tried to better familiarize us with the Women World ,roles and their behaviors. Women who are mother sometimes and sometimes lover and if not in these two roles, The same being woman is enough to be the key to many of the behaviors and adventures. Amir Khosrow Dehlavi The famous poet and a strong Persian orator, Comes from India. Despite the many issues and the creation of various face Most of all his leaning is built on The creation of the women feature. Amir Khosrow Although in writing "Khamseh" has benefited from Nezami Ganjavi But in the creation of the women feature has its own trait. Woman in the works of Amir Khosrow woman of his time which in "Khamseh" and "Dovalrani & Khezr khan" With all the good and bad and ugliness and its beauty is depicted. Tony grant is one of the few psychologist who is examined character of the woman as a free and independent creature and the viewpoint and theory presented by him in some ways similar to Iranian literature viewpoint and especially Amir Khosrow toward women. He presented Four type of characters for the female image, The Madonna woman, Amazon woman, mother and lover and specifications of each one expresses in detail. The purpose of the article in this topic, Search in the women features in the works of Amir Khosrow Dehlavi famous Persian poet of India and explain the hidden angles of the face of the woman in the works of this poet and its comparison with the psychological Tony grant point of view.
Machine summary:
» (پیر گنجه در جستجوی ناکجاآباد،زرین کوب ،ص ١٠٢) ترسیدن شیرین از تهمت و لکه دار شدن آبرویش چنان است که وقتی خسرو مست به طرف قصر او میرود ،در را به روی او میبندد و خود به بالای قصر میرود، اما متذکر میشود که : نــه در شــرط وفـــا ناحــــق شـنـاســم ولـی زآســیـب تهــمت می هـــراســــــم (شیرین و خسرو،ص ٢٣٧) «در قسم دوم عشق بازی آنها که از قسمت «رفتن خسرو به قصر شیرین ودر بستن شیرین به روی خسرو» آغاز یافته است ،شیرین با وجود حالا هم برجا بودن حسن وجمالش برای سنجیدن صداقت خسرو خود را به عجز و ناتوانی زده ، از وی خواهش مینماید که بعد از این اورا رها کند، زیرا خسرو پادشاه کامران است .
کما اینکه لیلی روحی لطیفتر و حساستر از آن دارد که بتواند آزردن کسی را برای رسیدن خود به خواسته هایش تحمل کند و در واقع حس مادر در او بسیار قویتر از زن آمازون است و همواره در نهایت عشق و پاکی سعی در حمایت و محافظت روحی و عاطفی از اطرافیان نیز دارد.
هرچند به نظر میرسد بین دیدگاه گرنت و امیر خسرو نسبت به شخصیت "مادر بودن " تفاوتهایی وجود دارد؛ اما بخشش افراطی در عملکرد مادر دولرانی نسبت به مردی که همسر و فرزندانش را از وی گرفته و او را از آن خود کرده است و یا نگرانی های بیش از حد مادر لیلی از پیامد های عشق وی نزدیکی این دو دیدگاه نسبت به شخصیت مادر را نشان میدهد.