Abstract:
پژوهش حاضر که به لحاظ هدف کاربردی و از منظر ماهیت توصیفی ـ تحلیلی است، به واکاوی ظرفیت های توسعه ی گردشگری میراث فرهنگی روستای باستانی میمند کرمان می پردازد. در این پژوهش بر ظرفیت هایی همچون میراث، اجتماعی- فرهنگی، زیرساختی و نهادی تاکید شده است. داده های پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. مطالعات میدانی پژوهش، شامل طرح ابزار پرسشنامه بر اساس ادبیات پژوهشی و گردآوری آراء متخصصان حوزه های گردشگری و معماری سنتی می باشد. روایی پرسشنامه از سوی همکاران دانشگاهی تایید شده و آلفای کرونباخ (864.) نیز نشانگر پایایی بالای ابزار است. برای پردازش داده ها از نرم افزار SPSS و برای تحلیل داده ها نیز بر اساس ماهیت داده ها و اهداف پژوهش، از آزمون های تی تک نمونه ای، فریدمن و رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج نشان می دهند، ظرفیت های میراث فرهنگی بیشترین نقش و سهم را در توسعه ی گردشگری در این منطقه دارند. در این میان شاخص های معماری سنتی و هویت، نگرش جامعه ی محلی، احداث زیرساخت ها و تعامل مسئولین با گردشگران به ترتیب مهمترین شاخص های ابعاد میراث فرهنگی، اجتماعی فرهنگی، زیرساختی و نهادی محسوب می شود. همچنین سهم هر یک از ابعاد در توسعه ی گردشگری میراث فرهنگی برابر نبوده و بعد میراث فرهنگی بیشتری و بعد زیرساختی کمترین سهم را در توسعه ی گردشگری میراث فرهنگی داشته اند. در این خصوص باید اذعان داشت که میراث فرهنگی اساسا عامل شکل گیری گردشگری در این منطقه محسوب می شود و سایر ابعاد به ترتیبی که یاد شده، نشانگر سطح توسعه یافتگی و جایگاه این گونه از گردشگری در منطقه می باشند.
Machine summary:
یکی از بهترین شیوههای توسعه اجتماعی ـ فرهنگی و اقتصادی و ایجاد رقابت میان جوامع محلی ، رونق گردشگری (٢٦١ :٢٠١٢ ,Giusti &Alberti ) و یکی از مهمترین منابع موجود در بسیاری از مناطق ایران، بافت کهن ، معماری سنتی ، صنایع دستی و به طورکلی منابع میراث فرهنگی است .
ادبیات پژوهشی حوزهی گردشگری، این منابع را یکی از غنی ترین ظرفیت های اقتصادی (اکبری و میزبان، ١٣٨٣)، فرصتی منحصربفرد در توسعه ی اقتصادی و اجتماعی فرهنگی جوامع محلی (٢٠٠٥ ,Lisa &Rogerson ) و حتی یکی از بهترین راههای جوانسازی و پویایی سایر بخش های تولیدی بالغ (٢٠١٣ ,Fernando et al) معرفی کردهاند.
با توجه به وضعیت کلی جایگاه میراث فرهنگی این منطقه در حوزهی گردشگری، پژوهش حاضر تلاش می کند، به واکاوی و تحلیل ظرفیت های توسعه ی گردشگری میراث فرهنگی روستای میمند با تأکید بر ابعاد میراث، اجتماعی ـ فرهنگی و نهادی با رویکرد جامعه محلی بپردازد.
ظرفیت های اجتماعی - فرهنگی توسعه ی گردشگری نیز با شاخص هایی همچون نگرشها و میزان تمایل جامعه ی محلی به پذیرش گردشگران (٢٠١٣ ,Hanafiah et al) و برقراری تعاملات و مناسبات فرهنگی و اجتماعی (٢٠١٦ ,Huang &Hsu )با آنان مرتبط است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) یافته های تحلیلی برای مشخص کردن میزان تأثیرگذاری هر یک از ابعاد یاد شده در توسعه ی گردشگری میراث فرهنگی روستای میمند از آزمون تی تکنمونه ای استفاده شده است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) نتایج آزمون فریدمن برای بعد ظرفیت های اجتماعی -فرهنگی در روستای میمند نشان می دهد که شاخص «نگرش مثبت جامعه محلی نسبت به گردشگری» با میانگین ٣.