Abstract:
در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با وقوع جنگ تحمیلی و استقرار شرایط تورمی در ایران، دولتها تلاش کردند با پرداخت یارانه بر روی کالاهای اساسی، اقشار آسیب پذیر جامعه را مورد حمایت قرار دهند، اما استمرار پرداخت یارانه برای سالیانی دراز، سبب شده است تا قیمتهای نسبی به طور گسترده ای تحریف شده، از یک سو مانع تخصیص بهینه منابع شوند و از سوی دیگر با ایجاد کسری بودجه و افزایش هزینههای دولت، آثار سوئی را بر اقتصاد ملی بر جای گذارند.
به تازگی دولت با مطرح کردن طرح تحول اقتصادی که یکی از محورهای اصلی آن هدفمند کردن یارانههاست، سعی دارد به منظور افزایش رشد اقتصادی و رسیدن به عدالت اجتماعی، نظام یارانهها را اصلاح کند. اما سوال پیش رو این است که حذف یارانهی کالاهای اساسی، جدای از تغییر در قیمت حاملهای انرژی، چه اثرات احتمالی سوئی را بر اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد.
این مطالعه در چارچوب یک الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری، به بررسی اثرات حذف یارانهی کالاهای اساسی بر متغیرهای عمدهی اقتصاد کلان همچون نرخ تورم و رشد اقتصادی، پرداخته است. در سناریوی اول که یارانهی کالاهای اساسی به صورت یکباره حذف میشود، نرخ تورم در سال اول اجرا، با 7/4 افزایش، به 22/2 درصد خواهد رسید. همچنین نرخ رشد اقتصادی با 4/06 درصد کاهش به 1/96 درصد تنزل خواهد یافت. در سناریوی دوم، چنانچه یارانهی کالاهای اساسی به تدریج و طی پنج سال حذف شود، نرخ تورم در سال اول اجرای سیاست نسبت به سناریوی اول 3 درصد کمترخواهد بود. نرخ رشد اقتصادی نیز در سال اول اجرا، نسبت به سناریوی اول حدود 0/4 درصد بیشتر خواهد شد.
Following the Islamic revolution and the imposed war, Iranian economy was faced with a persistent inflationary era. To combat inflation and help the low income families, Iranian government subsidized the basic commodities for a long period of time. As a consequence, relative prices were distorted which resulted in misallocation of economic resources.
Recently the government decided to announce an economic reform plan to eliminate indirect subsidies and instead follow a direct money transfer to the needed families. It is thought that this kind of subsidy program will boost economic growth and bring about social justice. But the question is what adverse possible consequences it will impose on the economy of the country.
This article investigates the effect of eliminating basic commodity subsidies on the major macro economic variables, such as inflation and economic growth, within a structural macro econometric model framework. It is found that if all subsidies are removed immediately, inflation rate will increase by %22.2 in the first year of implementing the program. Also, economic growth will decrease by %4.06 and will reach reduced to %1.96.
In an alternative scenario, if the program is implemented gradually in 5 years time, the inflation rate will increase by %19.2 in the first year, but will gradually decrease over the successive years. Moreover, economic growth will decrease by %4.2 and will lead to %2.