Abstract:
یکی از مسائل اساسی در حوزه انسانشناسی که بهنوبه خود آزمونی در نشاندادن برتریهای یک مکتب فلسفی ـ اجتماعی بر سایر مکاتب و اندیشههای رقیب است، تبیین ماهیت «کرامت انسان» و خاستگاه، اهمیت و دستاوردهای انسانی، دینی، اخلاقی، حقوقی، اجتماعی و... آن است. مقاله حاضر به روش توصیفیـتحلیلی و تطبیقی به بررسی تطبیقی مولفههای نظری و عملی «کرامت انسان» از منظر انسانشناسی دینی امامرضا (علیهالسلام) با مبانی انسانشناسی اومانیسم پرداخته است. توسعه افق اندیشه و حقیقیطلبی یک مسلمان بر حقایق عینی و باطنی، منحصر نبودن منابع معرفتی در حسّ و تجربه و توسعه آن بر منابع وحیانی در راستای تشخیص عمیقتر مصداقهای حق و باطل و خیر و شر، اشتمال «کرامت انسان» بر دو حوزه «ذاتی» و «اکتسابی و ارزشی»، نشاتگرفتن کرامت ذاتی و اکتسابی انسان از خداوند، قابلیت سلب اختیاری کرامت ذاتی انسان از سوی خویش، اشتمال کرامت انسان افزون بر حوزه معنوی، فردی و اخروی بر ساحتهای مادی، دنیوی، اجتماعی و حکومتی؛ زیربنا بودن انسانیت انسان و روبنا بودن نیازهای مادی، نفسانی و غریزیاش؛ منافات نداشتن مجازاتهای اسلامی با کرامت انسان و... از اساسیترین برتریهای نظری و کاربستی کرامت انسان از منظر انسانشناسی دینی آن امام همام و دستاورد و نوآوری ویژه مقاله حاضر شمرده می شود.
Machine summary:
در مقالۀ حاضـر بـا رويکـرد توصيفـي ـ تحليلـي و تطبيقي ، پـس از کشـف حداکثري مؤلفه هـاي کرامت انســان ، به طــور خــاص از منظــر امام رضا(عليه الســلام )(که به طــور مســتقيم در ســخنان و فصـلنامه علمي -پژوهشي فرهنگ رضوي سال ششم ، شماره ٢٢، تابستان ١٣٩٧ ســيره حضرتــش و به طــور غيرمســتقيم در قــرآن و روايــات ســاير معصومان (عليهم الســلام ) مطـرح اسـت ) بـه مقايسـۀ تطبيقـي «مؤلفه هـاي نظـري و عملـي کرامـت انسـان در سـخنان و سـيرٔە خطاناپذيـر امام رضا(عليه السـلام )» بـا «مبانـي اومانيسـم » پرداختـه و از ايـن رهگـذر بـه تفـاوت و تبييـن ضعف هـاي يکـي از مهم تريـن مکاتـب فلسـفيـ اجتماعـي غـرب اشـاره شــده اســت .
سال ششم ، شماره ٢٢، تابستان ١٣٩٧فصـلنامه علمي -پژوهشي فرهنگ رضوي از ديـدگاه امام رضا(عليه السـلام ) پذيـرش ولايـت مطلقـۀ خداونـد، از طريـق پذيـرش ولايـت و اطاعــت اوليــاي الهــي و عبوديــت و شــناخت خداوند(توحيدمحــوري ) به عنــوان اوليــن مرتبـۀ عبـادت ، از مؤلفه هـاي کرامـت انسـان شـمرده مي شـود.
سـيره عملـي امام رضا(عليه السـلام ) بيانگـر آن اسـت کـه ايشـان آزادي را موهبـت الهـي کـه فصـلنامه علمي -پژوهشي فرهنگ رضوي سال ششم ، شماره ٢٢، تابستان ١٣٩٧ لازمـۀ کرامـت ذاتـي انسـان اسـت دانسـته و بـر رعايـت حقـوق اقليت هـاي مذهبـي اهتمـام داشـته اند.
٥. مقايسۀ تطبيقي کرامت انسان از منظر انسان شناسي امام رضا(عليه السلام ) و اومانيسم اينـک پـس از بررسـي مبانـي و مؤلفه هـاي کرامـت انسـاني از ديـدگاه امام رضا(عليه السـلام ) سال ششم ، شماره ٢٢، تابستان ١٣٩٧فصـلنامه علمي -پژوهشي فرهنگ رضوي و اومانيسـم ، برآنيـم تـا به مقايسـۀ تطبيقـي ايـن دو ديـدگاه بپردازيم : ١.