Abstract:
سوریه از جمله کشورهایی است که تحت تاثیر تحولات 2011 خاورمیانه و شمال آفریقا قرار گرفت. رویکرد عربستان سعودی به عنوان بازیگر مهم و تاثیرگذار منطقه ای، از جهات مختلف حائز اهمیت فراوان است. عربستان سعودی به دنبال گسترش نقش آفرینی و جلوگیری از نفوذ ژئوپلیتیکی و ایدئولوژیکی ایران در منطقه است. از نگاه ریاض، سرنگونی اسد در دمشق باعث تضعیف محور مقاومت و کاهش نفوذ منطقه ای ایران و مهار آن می شود. در این راستا، عربستان سعودی در تعریفی هویتی، حمایت و پشتیبانی از معارضین سوری را در جهت اهداف و منافع خود قلمداد میکند و در راستای تغییر و دگرگونی در نظام سیاسی سوریه مبادرت می ورزد. سوال اصلی پژوهش این است که عربستان سعودی نسبت به تحولات سوریه چه رویکردی را دنبال می کند؟ فرضیه قابل طرح این است که عربستان درصدد است تا با حمایت از معارضان در مقابل رژیم سیاسی سوریه و براندازی نظام سیاسی این کشور، موازنه قدرت منطقه ای را به نفع خود تغییر داده و دایره نفوذ و بازیگری محور مقاومت و در راس آن جمهوری اسلامی ایران را در منطقه تنگتر کند. پژوهش موجود با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در چارچوب نظریه سازهانگاری به بررسی این موضوع میپردازد.
Machine summary:
سؤال اصلي پژوهش اين است که عربستان سعودي نسبت به تحولات سوريه چه رويکردي را دنبال ميکند؟ فرضيه قابل طرح اين است که عربستان درصدد است تا با حمايت از معارضان در مقابل رژيم سياسي سوريه و براندازي نظام سياسي اين کشور، موازنه قدرت منطقه اي را به نفع خود تغيير داده و دايره نفوذ و بازيگري محور مقاومت و در رأس آن جمهوري اسلامي ايران را در منطقه تنگ تر کند.
در حالي که اين پژوهش سعي کرده سياست خارجي عربستان سعودي در قبال بحران سوريه را در قالب نظريه سازه انگاري مورد تجزيه و تحليل قرار دهد، اما اذعان دارد که عربستان سعودي با تکيه بر برداشت و تعريفي که از هويت خود دارد، تحولات سياسي در سوريه را مورد توجه قرار ميدهد و از اين طريق ، جهت تأمين و تضمين منافع خود رويکرد حمايتي را نسبت به معارضان و مخالفان نطام سياسي سوريه دنبال ميکند؛ به گونه اي که با ساقط کردن نظام سياسي اين کشور محور مقاومت به رهبري ايران را با فروپاشي روبه رو کنند تا معادلات قدرت و نظم جديد منطقه اي در راستاي اهداف و منافع عربستان سعودي و متحدان منطقه اي و بين المللي آن شکل بگيرد.
سوريه امن ترين موقعيت استراتژيک را در روابط بين اعراب و اسرائيل داراست و اين امر باعث تقويت مقاومت حزب الله در برابر رژيم صهيونيستي شده و از سوي ديگر با تمايل بيشتر اين کشور بر ايران به لحاظ سياست هاي منطقه اي جهان عرب نفوذ ايران در منطقه تقويت شده است که اين امر خوشايند عربستان نيست (٤٤ :٢٠٠٧ ,El- Hokayem).
Saudi Arabia and Iran set to jockey for position in Syria, Foreign Policy, Available on http://foreignpolicy.