Abstract:
در تمامی نقاط دنیا بازار، مفهومی کلیدی بوده و تمامی گفتمانهای روزمره و واقعیتهای سیاسی را تحت الشعاع خود قرار داده است. به بازار به عنوان یک واقعیت اجتماعی و اقتصادی پیچیده و موضوعی جامعهشناختی نگریسته شده است. پژوهش حاضر با هدف <strong>بررسی </strong>و مطالعهی جامعهشناختی بازار و تأثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر کارکرد بازاریان در سه دههی اخیر 80-60 (مطالعهی موردی بازار قیصریه اصفهان) انجام شده است. این مقاله از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خُرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است. روش تحقیق در این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش و ابزار جمعآوری دادههای پرسشنامه، اسناد و مدارک تاریخی و مصاحبه است. جامعهی آماری، بازاریان بازار قیصریهی اصفهان و راستههای منتهی به آن است و حجم نمونه 384 نفر است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که تحولات اجتماعی بر کارکرد فرهنگی با ضریب معناداری zبرابر 924 /21 و بر کارکرد سیاسی بازار قیصریهی اصفهان با ضریب معناداریz برابر026/81 تأثیر مثبت دارد و همچنین تحولات فرهنگی بر کارکرد اقتصادی با ضریب معناداریz برابر149/2 و بر کارکرد اجتماعی با ضریب z برابر832/31 و بر کارکرد فرهنگی بازار با ضریب 792/12تأثیر مثبتی دارد همچنین تحولات اقتصادی بر کارکرد اقتصادی بازار با ضریب z برابر07/68 و بر کارکرد اجتماعی با ضریب 058/6 تأثیر مثبتی دارند اما تحولات اجتماعی بر کارکرد اقتصادی و اجتماعی تأثیر نداشته و نیز بین تحولات فرهنگی و کارکرد سیاسی و تحولات اقتصادی و کارکرد فرهنگی و سیاسی بازار قیصریه تأثیری مشاهده نگردیده است.
Machine summary:
بررسی جامعه شناختی بازار شهر و تأثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر کارکرد بازار در سه دهه ی اخیر ٨٠-٦٠ (مطالعه ی موردی: بازار قیصریه اصفهان ) چکیده در تمامی نقاط دنیا بازار، مفهومی کلیدی بـوده و تمـامی گفتمـان هـای روزمـره و واقعیـت هـای سیاسی را تحت الشعاع خود قرار داده است .
در این مطالعه با توجه به اهمیت موضوع ، سؤال اصلی آن است که جامعه شناختی بازار قیصریه و تأثیر تحولات اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی در سه دهه ی اخیر بر آن چیست ؟ فرضیه های تحقیق ١- تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر کارکرد اجتماعی بازار و بازاریان تأثیرگذاراست .
سرائی (١٣٩٠)، مقاله ای در مورد تحولات بازارهای ایرانی اسلامی تدوین نموده است که تحلیل تاریخی و کمی این تحقیق نشان داده است که گرچه عنصر بازار به عنوان شاخصه ی شهر اسلامی در یزد همچنان اعتبار کالبدی و اجتماعی مناسبی را در خود نهفته دارد؛ اما جلوه گاه فعالیت های مدرن تجاری نیست .
فروش کلی که به صورت سفارش تحویل کالا از انبار است (پوراحمد، ١٣٧٦ : ١١٣) کارکرد اجتماعی فضای بازار به عنوان مهم ترین شاهراه حیاتی شهر، برخی عناصر مهم شهری مانند مسجد جامع ، مدرسه های مذهبی، خانقاه ، گرمابه و سیر تأسیسات شهری را در خود جای میدادند و همچنین با مراکز حکومتی و اداری ارتباط داشتند؛ به همین سبب ، بازار مهمترین محور فضایی در حیات اجتماعی شهر به شمار میآمد (سلطان زاده ، ١٣٦٥: ٢٥١- ٢٦١).