Abstract:
اهمیت آموزش و پرورش در شکلگیری آینده جامعه، ضرورت آسیبشناسی مستمر مدارس به ویژه مدارس نوظهور هوشمند را ایجاب میکند. هدف این پژوهش آسیبشناسی مدارس ابتدایی هوشمند دخترانه شهر قم براساس مدل سیستم فنی– اجتماعی است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش 210 آموزگار مدارس ابتدایی هوشمند دخترانه شهر قم است. حجم نمونه براساس جدول مورگان 132 نفر بهدست آمده، سپس با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای تعداد آموزگاران هر ناحیه تعیین شده است. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محققساخته است. برای روایی پرسشنامه از شاخص نسبت روایی محتوایی، آزمون واریانس متوسط استخراج شده و تحلیل عاملی تاییدی(با استفاده از AMOS نسخه 22) و برای پایایی آن از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شدهاست. میزان آلفای کرونباخ 0/982 به دست آمده است. تجزیه و تحلیل دادهها با آزمونهای تی تکنمونه و تی زوجی با استفاده از SPSS نسخه 16 انجام شدهاست. نتایج پژوهش نشان میدهد که از دیدگاه آموزگاران، وضعیت این مدارس در مولفههای فنی و ساختار کمتر از پنج (متوسط) و در مولفههای مدیریت، فرهنگ و اهداف در حد متوسط است و در هر پنج مولفه دچار آسیب هستند. از دیدگاه آموزگاران میان وضعیت موجود این مدارس و وضعیت مطلوب، فاصله معنادار وجود دارد و میانگین وضع موجود از میانگین وضع مطلوب کمتر است. افزایش ابزارهای فاوا، روزآمدسازی مستمر آنها، افزایش آگاهی معلمان و والدین درباره مزایا و اهمیت توسعه مدارس هوشمند و افزایش توانمندی معلمان و مدیران در بهرهبرداری موثر از فاوا در مدارس توصیه میشود.
Machine summary:
Bakare ديويد پرکينز و همکارانش براي نخستين بار در سال ١٩٨٤ در دانشگاه هاروارد، طرح مدارس هوشمند را به عنوان تجربه اي نوين در برنامه هاي آموزش و پرورش ، با استفاده از فاوا ارائه نمودند (مرکز آمار و فناوري اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش ، ١٣٩١ب ).
حيدري، وزيري و عدلي(١٣٩٢) در پژوهش «بررسي وضعيت مدارس هوشمند براساس استانداردها و مقايسه عملکرد تحصيلي و تفکر انتقادي دانش آموزان آن با مدارس عادي» نشان دادند که در جامعه آماري شامل مدارس متوسطه دخترانه شهر يزد وضعيت کنوني مدارس هوشمند از نظر محتواي ياددهي-يادگيري، زيرساخت فاوا، معلمان آموزش ديده و ارتباط رايانه اي با مدارس در سطح پايين و در مؤلفه استفاده مديران از رايانه در سطح مطلوب قرار دارد.
مميزاده (١٣٩١) در پژوهش «ارزشيابي فرايند هوشمندسازي دبيرستانهاي شهر شيراز بر اساس مدل مفهومي مدارس هوشمند در سال تحصيلي ٩١- ١٣٩٠» نشان داد که در جامعه آماري شامل ١٢ دبيرستان هوشمند شهر شيراز، در زمينۀ ارکان پنج گانه مدل مفهومي مدارس هوشمند(محيط ياددهي- يادگيري مبتني بر محتواي چندرسانه اي، زيرساخت توسعه يافته فاوا، مديريت مدرسه از طريق سيستم يکپارچه رايانه اي، برخورداري از معلمان آموزش ديده در حوزه فاوا، ارتباط يکپارچه رايانه اي با مدارس ديگر) در سطح مياني قرار دارد و با سطح پيشرفته مدل مفهومي مدارس هوشمند فاصله اي قابل توجه دارد.