Abstract:
مطالعة راهبردهای امیرمژمنان علی ی در جنگ صفین» علاوه بر اینکه از منظر علمی به تبیین بعد
سیاسی از ابعاد وجودی امیرمژمنان میانجامد. از منظر کاربردی نیز ارائة راهبردهای مشخص و معین
بر اساس سیاست علوی برای حل چالشهای سیاسی و نظامی در دنیای معاصر را در پی دارد. مهمتررین
راهبردهای امام علی له در جنگ صفین عبارتند از: ۱. ارشاد و خیرخواهی و آگاهی بخشی به دشمن؛
۲ پرهیز از شروع جنگ؛ ۳. جمعآوری اطلاعات؛ ۴. استفاده از عملیات روانی؛ ۵. آموزش و آرایش
سپاه» ۶. منع از دشنام به دشمن؛ ۷. رعایت مردانگی در جنگ؛ ۸. مصونیت سیاسی فرستادگان؛ ٩. به
کار بردن حیلة جنگی؛ ۱۰. زیرکی در برابر دشمن؛ ۱۱. مقاومت در برابر دشمن و پرهیز از فرار؛ ۱۲.
رعایت حقوق بازماندگان؛ ۱۳. پرهیز از شکنجه.
این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی و با هدف تبیین استراتژی امیرمومنان لته در برخورد با
مخالفان تدوین یافته است.
Machine summary:
استراتژی امام علی علیه السلام در جنگ صفین پیش از تبیین راهبرد امام علی علیه السلام در جنگ صفین، لازم است به اختصار درباره این جنگ و زمینه پیدایش آن توضیح داده شود: پس از کشته شدن عثمان در سال 35ق به دست انقلابیان (مسعودی، 1393ق، ج 2، ص 343ـ346)، مردم با حضرت علی علیه السلام بیعت کردند (نهج البلاغه، 1414ق، ص 26، خ 3).
مهم ترین راهبردهای امام علی علیه السلام پیش از جنگ صفین از این قرار است: 1.
4. استفاده از عملیات روانی پیش از شروع جنگ یکی دیگر از تاکتیک هایی که در جنگ می تواند فرمانده را به پیروزی برساند، «ایجاد جنگ روانی» است؛ همان کاری که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در زمان فتح مکه انجام دادند و دستور دادند تا آتش فراوانی روشن کنند که دشمن تعداد مسلمانان را زیاد بپندارد و ترس در دلشان ایجاد شود.
استراتژی امام علی علیه السلام پس از جنگ صفین یکی از تفاوت های بنیادی سیاست خدامحور با سیاست غیرخدامحور در این است که در سیاست خدامحور، انسان باید به دنبال انجام وظیفه باشد، اعم از اینکه به پیروزی ظاهری بینجامد یا خیر، برخلاف سیاست غیرخدامحور.
از آنچه گذشت، استفاده می شود که حضرت با وجود تمام سختی ها و مشکلاتی که از سوی دشمن برایشان تحمیل شد، باز هم رفتاری کریمانه از خود در برابر آنها نشان دادند، و این گونه نبود که برای پیروزی بر دشمن، از ابزارهایی استفاده کنند که مشروعیت ندارند؛ مثل اینکه عده ای را به قتل برسانند تا در دل دیگران رعب ایجاد شود؛ همان کاری که معاویه می کرد و با قتل و غارت مردم، در دل بسیاری رعب ایجاد نمود.