Abstract:
سیاستهای ابوالفضلبن عمید به عنوان وزیرء در عرصههای سیاسی, نظامیء فرهنگی و مذهبی» سبب
ایجاد تحولاتی عظیم در گسترة ساختار آلبویه گردید. اینعمید با توجه به دارا بودن نقش مهم وزارت و
صاحب دیوان, تاثیر زیادی بر تحولات این دوره گذاشت و به نوبة خود, با اقدامات مهم و کلیدی در
عرصههای گوناگون, بر توسعه و تقویت جایگاه وزارت در حکومت آلبویه نیز افزود. هدف از انجام این
پژوهش نشان دادن نقش و جایگاه ابنعمید در ساختار قدرت سیاسی آلبوبه است. روش و چگونگی انجام
این پژوهش اسنادی و با استفاده از منابع خاص آن دوره و ازآنجاکه این حکومت همزمان با
دولتها بی همچون سامانیان زباربان و غزیوبان بوده» بنابرااین» منابع این دوران نیز کمک شایانی به این
پژوهش کرده است.
Machine summary:
ابن عمید با توجه به دارا بودن نقش مهم وزارت و صاحب دیوان، تأثیر زیادی بر تحولات این دوره گذاشت و به نوبه خود، با اقدامات مهم و کلیدی در عرصه های گوناگون، بر توسعه و تقویت جایگاه وزارت در حکومت آل بویه نیز افزود.
مسکویه در این باره می نویسد: «رکن الدوله خود چندان باتدبیر و سیاستمدار نبود و هنگامی که بدون نظر و رأی ابن عمید کاری انجام می داد، نتیجه ای نمی برد و تنها اندیشه و تدبیر وزیرش حکومت او را در مدت 32 سال ثبات و دوام بخشید و رونق آن را روزافزون کرد.
فقیهی معتقد است که ابن عمید تکیه گاه سلطنت آل بویه در دوره رکن الدوله بود و نقش مهمی در حکومت آل بویه، به ویژه شعبه ری داشت (فقیهی، 1357، ص 191).
ابن عمید با افزایش قدرت خود، توانست بر تمام امور، از جمله امور اقتصادی تسلط یابد و زمینه سوءاستفاده های حاکمان، مؤدیان مالیاتی و همچنین امتناع مردم از دادن مالیات به حکومت را بگیرد و با قرار دادن میزان معینی برای این امر، نظم خاصی در اداره امور ایجاد کرد.
ابن عمید با داشتن چنین عادت و روشی، سپاه و مردم و فرمانروای ایشان را به گونه ای راه برد که بنا به گفته مسکویه، اگر معجزه می خواندند، شایسته بود؛ زیرا رکن الدوله پیش از ابن عمید، افرادی بی ارج و نالایق را به وزیری گمارده بود؛ دستگاهی آشفته و سپاهی نافرمان در اختیار ایشان نهاده بود و سپاهیان بر کشور دلخواه خود فرمان روایی می کردند (همان، ص 319ـ321).