Abstract:
امروزه یکی از مشکلات و معضلات زندگی شهری، ازدحام ترافیک و سختی رفت و آمد در سطح شهرها به ویژه کلانشهرها می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مدیریت تقاضای سفر به عنوان یک سیاست برای نیل به حمل و نقل پایدار و کاهش مشکلات تراکم ترافیک از طریق جهتدهی به تقاضای سفر به جای افزایش امکانات حمل و نقل در راستای پایداری شهری میباشد. روشهای مدیریت تقاضای سفر به عنوان سیاستی موثر در بهبود عملکرد و افزایش سطح سرویسدهیِ سیستمهای حمل و نقل به کار گرفته میشوند. در این پژوهش با بررسی راهکارهای مختلفِ مدیریت تقاضای سفر، میزان تاثیرگذاری هر راهکار برای کلانشهر تهران بررسی شده است تا نقش استراتژیهای مدیریت تقاضای سفر در غلبه بر برخی از چالشهای شایع سیستمهای مدیریت ترافیک و دستیابی به معیارهای شهر پایدار در مقوله حمل و نقل در شهرهای رو به توسعه مشخص شود. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و در سه مرحله مطالعات اسنادی، اطلاعات میدانی و تجزیه و تحلیل اطلاعات مبتنی بر دو روش کتابخانهای و میدانی انجام شده است. بدین منظور تعدادی از راهکارهای مدیریت تقاضای سفر بر روی مدل کلاننگر شهر تهران اجرا شده و نتایج هر راهکار و تاثیرات آنها بر روی ترافیک با توجه به تحقیقات پیشین از طریق نرمافزار مدلسازی مدیریت ترافیک مورد بررسی قرار گرفته و بطور تجمیع شده در جدولی ارائه شده است. در پایان اثر ترکیبی راهکارهای مدیریت تقاضا بر روی ترافیک شهر تهران بررسی شده است. نتیجه مطالعه نشان داد با اجرای راهکارهای کوتاه و میانمدت مدیریت تقاضا میتوان کاهش 10 درصدی در تقاضای سفر را محقق نمود.
Machine summary:
در این پژوهش با بررسی راهکارهای مختلفِ مدیریت تقاضای سفر، میزان تأثیرگذاری هر راهکار برای کلانشهر تهران بررسی شده است تا نقش استراتژیهای مدیریت تقاضای سفر در غلبه بر برخی از چالشهای شایع سیستمهای مدیریت ترافیک و دستیابی به معیارهای شهر پایدار در مقوله حمل و نقل در شهرهای رو به توسعه مشخص شود.
در نتیجه با توجه به تحقیقات پیشین که توسط دفتر مطالعات برنامهریزی حمل و نقل و لطیفی و مجتهدزاده انجام شده است، چهارچوب نظری این تحقیق بر مبنای راهکارهای زیر با منطق جهتدهی به تمایلات مصرفکنندگان به سمت استفاده کمتر از وسایل نقلیه شخصی یا استفاده بیشتر از وسایل نقلیه عمومی در مدیریت تقاضای سفر تعیین شده است: - دورکاری - دورتحصیلی - گسترش خدمات دولت الکترونیک - گسترش خدمات خرید از راه دور - تمرکززدایی - هم سواری - جابهجایی ساعت کار - پارکسوار.
جدول (1) آثار کلی مجموعه راهکارهاي پیشنهادي مدیریت تقاضاي سفر (رجوع شود به تصویر صفحه) منیع: (مجتهدزاده و لطیفی، 1391) نتایج نشان داد که در بلندمدت ترکیب راهکارهاي دورکاري، دورتحصیلی، گسترش خدمات دولت الکترونیک، کاهش سفرهاي به قصد خرید و تمرکززدایی شامل انتقال کارمندان به خارج از شهر تهران، بیشترین میزان کاهش در تقاضا در حدود 10 درصد را به همراه خواهد داشت و ازآنجاکه کاهش تقاضاي شخصی در راهکارهاي مدیریت تقاضا از اهمیت بیشتري برخوردار است، این راهکار توانسته کاهش بیشتري در حمل و نقل با وسایل نقلیه شخصی فراهم آورد (دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شوراي عالی هماهنگی ترافیک شهرهاي کشور، 1393).