Abstract:
در چند سال اخیر، بحران سوریه به یکی از مهمترین موضوعات نظام بینالملل تبدیل شده و توجه بسیاری از کشورهای جهان را به خود معطوف کرده است. سوریه عرصه رقابت و محل جولان برخی از قدرتهای منطقهای و بینالمللی گشته و هر یک بر اساس اهداف و منافع خود به ایفای نقش در آن میپردازند. در این بین، فدراسیون روسیه همواره یکی از اصلیترین بازیگران بینالمللی تاثیرگذار و دارای نقش تعیینکننده در این عرصه بوده است. لذا در این مقاله چرایی و چگونگی سیاست ها و اقدامات روسیه در قبال بحران سوریه مورد مطالعه قرار گرفته است. علاوه بر آن، با توجه به اینکه تحولات در سوریه و رویکرد روسیه در قبال آن، به شکل مستقیم و غیرمستقیم دارای پیامدهایی برای منافع ملی جمهوری اسلامی ایران است لذا در این مقاله، بررسی جامعی از این موضوع شده است. سوال اصلی آن است که سیاست روسیه در قبال بحران سوریه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران چه بوده است؟ فرضیه مقاله حاکی از آن است که سیاست روسیه در بحران سوریه تلاشی در جهت ایجاد موازنه در نظام بینالملل و مقابله با تهدیدات موجود از طرف غرب و آمریکا بر سر راه امنیت و منافع ملی این کشور است که همسویی مقطعی آن با سیاستهای ایران تامینکننده منافع ملی ایران می باشد ولی با این وجود، اختلاف رویکرد این دو کشور و نوع کنشگری آنها می تواند چالشهایی را ایجاد نماید.
Machine summary:
سوال اصلی آن است که سیاست روسیه در قبال بحران سوریه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران چه بوده است ؟ فرضیه مقاله حاکی از آن است که سیاست روسیه در بحران سوریه تلاشی در جهت ایجاد موازنه در نظام بین الملل و مقابله با تهدیدات موجود از طرف غرب و آمریکا بر سر راه امنیت و منافع ملی این کشور است که همسویی مقطعی آن با سیاست های ایران تأمین کننده منافع ملی ایران می باشد ولی با این وجود، اختلاف رویکرد این دو کشور و نوع کنشگری آنها می تواند چالش هایی را ایجاد نماید.
ولی با روی کار آمدن مجدد گفتمان اوراسیاگرایی در سیاست خارجی روسیه ، روابط این کشور با بازیگران خاورمیانه ای به شدت تقویت شد به گونه ای که در سال های اخیر مسکو روابط مستحکمی را با دمشق پیریزی کرده و در تلاش است تا سوریه را به عنوان دروازه ورود به خاورمیانه و جهان عرب تحت نفوذ خود نگه دارد (شیخ الاسلامی و بیکی، ١٣٩٢: ١٥٢).
چالش های سیاست روسیه در بحران سوریه برای ایران در کنار همکاری ایران و روسیه در بحران سوریه باید توجه داشت که مسائل ، دغدغه ها و نوع رویکرد دو کشور به تحولات و نقش آفرینی دیگر بازیگران و همچنین از حیث نگاه راهبردی به آینده سوریه در این منطقه از تفاوت هایی برخوردار است .
در واقع ، رویکرد یکجانبه گرای آمریکا در نظام بین الملل که منجر به محدودیت ها و فشارهای بیشتری برای روسیه شده ، مسکو را وادار به واکنش کرده تا از این طریق تهدیدات موجود از طرف غرب و آمریکا بر سر راه امنیت و منافع ملی این کشور را برطرف و موازنه ای ایجاد کند.