Abstract:
تصویرپردازی یکی از ارکان مهم زیباییشناسی در کلام محسوب میشود که از دیرباز مورد توجه ادباء و ناقدان بوده؛ بدین صورت که ادباء، تصویر را جزء لاینفک آثار خود میدانستند و ناقدان نیز آثار آنها را از این منظر مورد تحلیل و ارزیابی قرار میدادند. در این پژوهش سعی بر آن است که با روش تحلیلی-توصیفی خطبهی اشباح را از نظر تصویر و تصویرپردازی مورد ارزیابی قرار دهیم. لازم به ذکر است که در این خطبه با توجه به مفهوم جملات و میزان آشنایی خواننده با وجهشبه و رعایت اقتضای حال مخاطب و درک عموم از تشبیهات بلیغ و موکد مفصل استفاده شده که این نشاندهندهی تناسب تصویر با معناست و یا استعمال کنایه در متونی که مملو از عاطفهی ترس و هجو است نشان از هماهنگی تصویر با عاطفه است و یا بسامد بالای تشخیص نسبت به تجسیم در این خطبه علاوه بر پویایی بخشی به متن؛ با توجه به حجم زیاد جملات فعلیه نسبت به جملات اسمیه نشان از سنخیت تصویر با اسلوب است زیرا جملات فعلیه نیز نسبت به جملات اسمیه متن را پویاتر می کنند.
Machine summary:
لازم به ذکر است که در این خطبه با توجه به مفهوم جملات و میزان آشنایی خواننده با وجهشبه و رعایت اقتضای حال مخاطب و درک عموم از تشبیهات بلیغ و مؤکد مفصل استفاده شده که این نشاندهندۀ تناسب تصویر با معنا است و یا استعمال کنایه در متونی که مملو از عاطفۀ ترس و هجو است، نشان از هماهنگی تصویر با عاطفه است و یا بسامد بالای تشخیص نسبت به تجسیم در این خطبه علاوه بر پویایی بخشی به متن؛ با توجه به حجم زیاد جملات فعلیه نسبت به جملات اسمیه نمایانگر سنخیت تصویر با اسلوب است؛ زیرا جملات فعلیه نیز نسبت به جملات اسمیه متن را پویاتر میکنند.
1- سؤالات پژوهش نگارندگان بر آن هستند تا با روش تحلیلی-توصیفی به سؤالات ذیل پاسخ دهد: خطبه از لحاظ انواع تصویر، عناصر، منابع و کارکرد تصویرپردازی چگونه است؟ چگونه میتوان با ذکر نمونه و دلیل اثبات کرد که تصاویر به کار رفته در خطبۀ مذکور، با معنا و عاطفه همخوانی دارد؟ 2- پیشینۀ تحقیق کتاب پر بار نهجالبلاغه از منظرهای متعدد مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته که بخش کثیری از این تحلیل و بررسیها با هدف فهم مفاهیم اخلاقی، توحیدی و دینی نهجالبلاغه بوده است در خصوص پیشینۀ تحقیق باید گفت که در شرحهای مختلف این کتاب پربار و غنی مانند «شرح ابن میثم بحرانی و ابن ابی الحدید» به صورت جزئی و پراکنده به بخشی از این عناصر تصویرپرداز اشاره شده و کتابهای همچون «شگفتیهای نهجالبلاغه» اثر جرج جرداق، «سیری در زیباییهای نهجالبلاغه» اثر مرتضی قائمی، «جلوههای بلاغت در نهجالبلاغه» نوشته دکتر محمد خاقانی و همچنین پایاننامههایی مانند «بررسی تشبیه و استعاره در نهجالبلاغه» تألیف سیاوش حقجو و ...